Słówko o kolposkopii

Badanie kolposkopowe trwa zaledwie kilka minut, a jego przebieg można obserwować na ekranie. Wynik badania uzyskujemy od razu po jego zakończeniu. Po badaniu otrzymujemy również zdjęcia. Kolposkopia może być wykonywana wielokrotnie, jest także bezpieczna dla kobiet w ciąży.

Na czym polega badanie?    

Warto wiedzieć, że badanie szyjki macicy nie sÅ‚uży wyÅ‚Ä…cznie wykrywaniu raka szyjki. Jest to badanie sprawdzajÄ…ce stan jej zdrowia. Kolposkopia polega na obserwacji powierzchni szyjki macicy, dolnej części jej kanaÅ‚u, pochwy oraz sromu. Badanie kolposkopowe polega głównie na obserwacji części pochwowej szyjki macicy po jej uwidocznieniu we wzierniku, oczyszczeniu ze Å›luzu i oÅ›wietleniu. Na powierzchni szyjki mogÄ… rozwijać siÄ™ niebezpieczne choroby, których nie da siÄ™ dostrzec podczas zwykÅ‚ego badania. Podczas kolopskopii lekarz jest w stanie uzyskać trójwymiarowy obraz pochwy w powiÄ™kszeniu do 50 razy, a posÅ‚ugujÄ…c siÄ™ kolpomikroskopem – nawet do 400 razy. W ten sposób dokonuje siÄ™ trzykrotnej obserwacji. Pierwszej przed usuniÄ™ciem wydzieliny pochwowej z szyjki macicy, drugiej po przemyciu solÄ… fizjologicznÄ…, natomiast  trzeciej po przemyciu 3% roztworem kwasu octowego, bÄ…dź 5% roztworem kwasu mlekowego.

Jak się do niego przygotować?

Badanie jest bezbolesne i nie wymaga żadnego znieczulenia. Podczas zabiegu ocenia się budowę, przejrzystość, barwę nabłonka, a także rysunek naczyń krwionośnych. Poddanie się badaniu nie wymaga specjalnych przygotowań. Na kilka dni przed jego wykonaniem nie powinno się współżyć seksualnie, poddawać badaniu ginekologicznemu, wykonywać irygacji, stosować preparatów dopochwowych. Nie wykonuje się także badania w okresie krwawienia miesiączkowego. Nie ma ograniczeń wiekowych do wykonania kolposkopii, z uwagi na konieczność założenia wziernika pochwowego wykonuje się ją u kobiet, które rozpoczęły współżycie.

Przed badaniem informuje się o przebytych chorobach narządu rodnego, porodach, ostatnich miesiączkach. Trzeba zgłosić uczulenie na jod i skłonności do krwawień (skazy krwotoczne). Jedynie w ok. 2% przypadków nie udaje się uwidocznić powierzchni szyjki macicy ze względu na zmiany anatomiczne bądź bliznowate. Kolposkopię można przeprowadzić przy każdym badaniu ginekologicznym.

Powinnyśmy również rozważyć przeprowadzenie kolposkopii w przypadku:
    nieprawidÅ‚owych wyników badaÅ„ cytologicznych;
    stwierdzenia zakażenia wirusem HPV (np. dodatni wynik testu HPV, kÅ‚ykciny koÅ„czyste itp.);
    tzw. nadżerki, przerostu, polipa szyjki macicy;
    plamieÅ„ z dróg rodnych;
    upÅ‚awów i nawracajÄ…cych zapaleÅ„ pochwy lub sromu;
    przed planowanymi zabiegami przeprowadzanymi na szyjce macicy np. wymrażaniem.

Kolposkopia w wielu przypadkach pozwala odstąpić od leczenia zmian niepodejrzanych onkologicznie, które wymagają jedynie obserwacji. Dotyczy to zwłaszcza ektopii gruczołowych powszechnych u młodych kobiet, których nie należy leczyć metodami inwazyjnych zwłaszcza przed pierwszym porodem. Zdrowa szyjka macicy jest kobiecie potrzebna do zajścia w ciążę, donoszenia i urodzenia dziecka w sposób bezpieczny. Niewskazane jest usuwanie nadmiernych fragmentów szyjki czy też jej okaleczanie. Jakikolwiek zabieg na szyjce macicy powinien być poprzedzony kolposkopią, która uniemożliwia błędne rozpoznanie. Zaletą tego badania jest jego nieinwazyjność, bezbolesność i krótki czas trwania. Już po kilku minutach znany jest wynik badania. Kolposkopia może być wykonywana wielokrotnie, jest bezpieczna nawet u kobiet w ciąży.

Kolposkopia jest badaniem najlepiej wykrywającym stany przedrakowe i raka szyjki macicy. Dlatego w realizowanym programie profilaktyki raka szyjki macicy pacjentki z nieprawidłowym wynikiem cytologicznym kierowane są właśnie na to badanie. Rak szyjki rozwija się stosunkowo wolno, nawet w ciągu 8-12 lat, co jest efektem złożoności procesu jego powstawania. Na szyjce pojawiają się zmiany wyglądu nabłonka, które umożliwiają wykrycie zmian przednowotworowych i wczesnonowotworowych podczas każdej wizyty u ginekologa. Ten nowotwór jest rzadkim zjawiskiem w krajach Europy Zachodniej, niestety inaczej jest w Polsce. Co roku zapada na niego ok. 4000 Polek, a wskaźnik umieralności przekracza 50%. Ryzykiem obarczone są także młode kobiety. Choroba rozwija się w konsekwencji zaniedbania profilaktyki. Dzięki kolposkopii udaje się wykryć wczesną postać raka szyjki macicy w stadium, które jest wyleczalne, a bardzo często nie daje jeszcze objawów klinicznych. Trafność kolposkopii w wykrywaniu wczesnej postaci raka szyjki macicy wynosi 81-97%, zaś połączenie kolposkopii z badaniem cytologicznym daje w tych przypadkach niemal 100% wykrywalność. Najlepszą metodą weryfikacji histopatologicznej zmian szyjkowych jest biopsja celowana, czyli pobranie wycinków pod kontrolą kolposkopu.

Kolposkopia umożliwia różnicowanie infekcji, takich jak BV, drożdżakowe zapalenie pochwy (grzybica), rzÄ™sistkowica, zakażenie wirusem HPV. Infekcje wirusowe, bakteryjne i grzybicze prowadzÄ…ce do przewlekÅ‚ych stanów zapalnych dróg rodnych, a ich niebezpiecznym nastÄ™pstwem może być erytroplakia, czyli tzw. nadżerka. Na wyglÄ…d i stan szyjki macicy wpÅ‚ywajÄ… przebyte porody, poronienia i zwiÄ…zane z tym uszkodzenia mechaniczne szyjki macicy, antykoncepcja hormonalna, ryzykowne zachowania seksualne (np. czÄ™ste zmiany partnerów wiążą siÄ™ z wiÄ™kszym ryzykiem zakażenia wirusem HPV, opryszczkÄ… narzÄ…dów pÅ‚ciowych, rzÄ™sistkowicÄ… czy chlamydiozÄ…). Częściej nieprawidÅ‚owe obrazy dotyczÄ…ce nabÅ‚onka szyjki macicy obserwuje siÄ™ u kobiet stosujÄ…cych tampony higieniczne, spermicydy, kapturki naszyjkowe lub krążki pochwowe. We wszystkich sytuacjach mogÄ…cych zaburzyć równowagÄ™ mikrobiologicznÄ… ukÅ‚adu moczowo-pÅ‚ciowego zaleca siÄ™ stosowanie doustnych probiotyków ginekologicznych, np. LaciBios  Femina, Provag.

By uniknąć wszelkich schorzeń nie bójmy się profilaktyki, która często potrafi uratować nam życie. Badanie cytologiczne wykonywane raz do roku umożliwi nam kontrolę nad własnym stanem zdrowia. Przy najbliższej wizycie u ginekologa zapytajmy także o kolposkopię. To dzięki temu badaniu znacznie zwiększa się szansa rozpoznania zakażeń i stanów zapalnych szyjki macicy oraz wybranych chorób przenoszonych drogą płciową.