Polip – występowanie, objawy, diagnostyka i leczenie

Polipy są guzowatymi tworami patologicznymi, które wyrastają z błon śluzowych wysłanych nabłonkiem gruczołowym. Są to zmiany makroskopowe, które najczęściej pojawiają się u osób dorosłych. Z reguły ich rozwój nie daje charakterystycznych objawów – podobnie jak wygląd polipa, są one zależne od miejsca jego występowania.

Polip może bowiem rozwijać się niemal w każdym narządzie ludzkiego ciała tj. nos, żołądek, jelito grube bądź macica. W typowej postaci polip ma kształt maczugowaty i składa się z cienkiej nóżki (szypuły) oraz kulistego, miękkiego zgrubienia. Jak jest ich etiologia i co może świadczyć o ich rozwoju w naszym organizmie? Poznaj rodzaje, objawy oraz sposoby walki z tą jednostką chorobową.

Etiologia i patogeneza – dlaczego powstaje polip i jakie daje objawy?

Przyczyny powstawania polipów są wielorakie i zależą od rodzaju oraz lokalizacji samego polipa. Ich rozwój może wynikać z mutacji genetycznych, toczącego się przewlekłego stanu zapalnego, a niektóre są związane z syndromami dziedziczenia.

Przykładowo, pojawienie się polipa w jelitach zaczyna się od nieprawidłowej proliferacji komórek nabłonka jelitowego. Może być to spowodowane zmianami w ścieżkach sygnalizacji komórkowej, co z kolei prowadzi do niekontrolowanego wzrostu komórek i tworzenia się polipów.

Polipy zlokalizowane w jelitach mogą powodować zmiany w rytmie wypróżnień, uczucie parcia na stolec, krwawienie z odbytu czy pojawienie się śluzu w kale. Możemy tutaj wyróżnić polipy jelita adenomatyczne, które mogą mieć potencjał do przekształcenia się w nowotwory złośliwe lub polipy hiperplastyczne – zwykle o charakterze łagodnym.

Polipy nosowe to przeważnie wynik przewlekłego stanu zapalnego. Podrażnienie i zapalenie zatok powodują zmiany w błonie śluzowej nosa, co inicjuje tworzenie się polipów. Tutaj objawami często jest katar, utrata węchu czy uczucie przytkanego nosa.

Polipy endometrialne (zlokalizowane w macicy), rozwijają się z powodu nieprawidłowego wzrostu komórek endometrium, często pod wpływem hormonów, takich jak estrogen. Pojawienie się polipów w macicy może objawiać się w postaci nieregularnych miesiączek lub krwawieniem międzymiesiączkowym.

Polipy żołądka również pojawiają się najczęściej w wyniku przewlekłego zapalenia, na przykład spowodowanego przez infekcję H. pylori, lub mogą być wynikiem reakcji na długotrwałe podrażnienia ścian żołądka.

Diagnostyka i leczenie polipów

Polipy są ważnym sygnałem ostrzegawczym w naszym organizmie, wskazującym na potencjalne problemy ze śluzówką narządów, w których występują. Ich obecność może wskazywać na ryzyko poważniejszych chorób w przyszłości.

W diagnostyce polipów stosuje się badania endoskopowe, jak kolonoskopia czy gastroskopia, w zależności od lokalizacji polipa. Ważnym elementem diagnostyki jest biopsja, pozwalająca na histologiczną ocenę polipa, która mówi nam o inwazyjności pobranego polipa.

Dalsze leczenie polipów jest uzależnione od umiejscowienia zmiany i jej rozmiaru. Najczęściej jednak polega na ich chirurgicznym usunięciu poprzez polipektomię. Zabieg ten jest wykonywany endoskopowo, co czyni go mniej inwazyjnym dla Pacjenta – minimalizuje on ryzyko krwawienia lub perforacji tkanek.

Jak podkreśla specjalista chirurgii ogólnej i onkologicznej, chirurg dr n. med. Robert Rojewski:

„Z pomocy Gabinetu Chirurgii mogą skorzystać zarówno Pacjenci podejrzewający występowanie polipów jak i osoby zainteresowane skonsultowaniem wstępnego rozpoznania i omówieniem dostępnych metod leczenia”.

Regularne badania i monitorowanie stanu zdrowia są kluczowe w wykrywaniu i leczeniu polipów, szczególnie tych, które mogą przekształcić się w zmiany nowotworowe. Jeśli obserwujesz u siebie niepokojące zmiany, koniecznie skonsultuj się ze specjalistą!

Najczęściej zadawane pytania

Co to jest polip i gdzie najczęściej występuje?

Polip to małe, zazwyczaj łagodne wyrośnięcie tkanki, które może pojawić się na błonie śluzowej różnych narządów, takich jak nos, jelito grube, macica czy żołądek. Najczęściej spotykane są polipy jelita grubego.

Jakie są typowe objawy polipów?

Wiele polipów nie powoduje żadnych objawów, zwłaszcza gdy są małe. W przypadku polipów jelita grubego, mogą one powodować zmiany w rytmie wypróżnień, krwawienia z odbytu, ból brzucha. Polipy w nosie mogą prowadzić do problemów z oddychaniem, zatokami i utraty węchu.

Jak diagnozuje się polipy?

Diagnostyka polipów zależy od ich lokalizacji. W przypadku polipów jelitowych stosuje się kolonoskopię, do polipów w nosie ? endoskopię nosa, a w przypadku macicy ? ultrasonografię. W niektórych przypadkach może być konieczne pobranie próbki tkanki (biopsja) do dalszej analizy.

Czy polipy mogą być niebezpieczne?

Większość polipów jest łagodna i nie stanowi dużego zagrożenia, jednak niektóre typy, zwłaszcza polipy jelita grubego, mogą z czasem przekształcić się w raka. Dlatego ważna jest regularna diagnostyka i kontrola.

Jakie są opcje leczenia polipów?

Leczenie polipów zależy od ich rodzaju, wielkości i lokalizacji. Wiele z nich można usunąć podczas procedur endoskopowych, takich jak kolonoskopia czy endoskopia nosa. W niektórych przypadkach konieczna może być bardziej inwazyjna interwencja chirurgiczna. Regularna kontrola i monitorowanie stanu polipów jest również ważnym elementem leczenia.