Teoretycznie każda z nas ma świadomość tego, że znamiona trzeba od czasu do czasu kontrolować na wizycie u dermatologa. Najczęściej jednak zapominamy o tym obowiązku, tłumacząc sobie powstające nowe pieprzyki skutkiem przebywania na słońcu. Dobrze jest wiedzieć, jakie znamiona powinny wzbudzić naszą czujność, a które to faktycznie przysłowiowe pieprzyki.

Przychodząc na świat posiadamy już na swojej skórze pieprzyki i znamiona, które u każdego z nas są wrodzonymi nieprawidłowościami skórnymi. Spowodowane są one przede wszystkim niedoborem lub nadmiarem któregoś ze składników tkankowych. Znamiona bardzo często pojawiają się na skórze w większych ilościach wraz z wiekiem i utrzymują się na ciele przez całe życie.

Znamiona mogą posiadać bardzo zróżnicowaną formę, kształt a także kolor. Pojawiają się również na każdej części ciała. Mogą stać się niebezpieczne w przypadku podrażnienia mechanicznego lub promieniowania UVB, ulegając w ten sposób modyfikacji w złośliwy nowotwór skóry- czerniaka.

Znamiona barwnikowe dzielimy na dwie grupy. Pierwszą z nich są melanocytowe, a drugą komórkowe.

Znamiona melanocytowe nie powodują żadnych dolegliwości. Mogą posiadać różnego rodzaju barwy i kształty, są płaskie i powiększają się wraz ze wzrostem. Liczniej pojawiają się latem, bądź na starość. Istnieją również tzw. Znamiona błękitne, które nie powinny wzbudzać naszego zaniepokojenia. Mogą one przybierać barwę od jasnoniebieskiej aż do czarnej i umiejscowione są z reguły na twarzy i kończynach.

Znamiona komórkowe – każdy z nas posiada ich co najmniej kilkanaÅ›cie. Nie sÄ… niebezpieczne i potrafiÄ… przyjmować różnorodne ksztaÅ‚ty- od maÅ‚ych guzków, poprzez wypuklenia, brodawki, owÅ‚osienia i pÅ‚askie plamki.

Zła wiadomość - czerniak

Czerniak najczęściej występuje u kobiet. Wcześnie wykryty jest jednak w 90% uleczalny. W przypadku znamion najważniejsza jest profilaktyka.

Chociaż czerniak może pojawić się u każdego, to w grupie zwiększonego ryzyka znajdują się osoby:
             - z uwarunkowaniami genetycznymi (liczne znamiona, przypadki zachorowaÅ„ w rodzinie),
            - o jasnym fototypie skóry (jasna karnacja, oczy i wÅ‚osy),
             - czÄ™sto korzystajÄ…ce z solarium,
             - narażone na poparzenia sÅ‚oneczne, szczególnie w dzieciÅ„stwie.

Pod okiem specjalisty

Pół minuty wystarczy, aby dermatolog oceniÅ‚, czy dane znamiÄ™ barwnikowe jest niebezpieczne. W tym celu przeprowadza siÄ™ szybkie i bezbolesne badanie dermatoskopowe. Lekarz oglÄ…da dobrze oÅ›wietlone znamiÄ™ w dużym powiÄ™kszeniu i ocenia jego powierzchniÄ™. Zwraca uwagÄ™ na ewentualne asymetrie, brzegi, kolor, Å›rednicÄ™ i strukturÄ™ ,,pieprzyka”, także w gÅ‚Ä™bszych warstwach skóry. – Jeżeli jakieÅ› znamiÄ™ budzi wÄ…tpliwoÅ›ci, profilaktycznie usuwa siÄ™ je i zleca badanie histopatologiczne. DziÄ™ki temu ma pewność, czy dane znamiÄ™ stanowi jakiekolwiek zagrożenie dla zdrowia pacjenta – mówi dr Agnieszka Bliżanowska, dermatolog z Centrum Dermatologii i Medycyny Estetycznej WellDerm. Badanie dermatoskopowe powinno siÄ™ wykonywać co najmniej raz w roku, zwÅ‚aszcza po okresie intensywnej ekspozycji na sÅ‚oÅ„ce. W przypadku osób z grupy ryzyka, takie wizyty kontrolne powinno siÄ™ powtarzać częściej.  

Jak samodzielnie badać znamiona?

WedÅ‚ug statystyk okoÅ‚o 25% czerniaków zÅ‚oÅ›liwych powstaje w obrÄ™bie już istniejÄ…cych znamion barwnikowych. Można je przetestować samodzielnie korzystajÄ…c z metody ABCDE oraz metody ,,brzydkiego kaczÄ…tka”.

Metoda ABCDE, gdzie:
A oznacza asymetrię (ang. asymmetry) - jedna połowa znamienia nie powinna różnić się od drugiej;
B oznacza brzegi (ang. border) – niepokojÄ…ce sÄ… nieregularne krawÄ™dzie, nieostroÅ›ci;
C oznacza kolor (ang. color) – źle, kiedy jest niejednolity i różny w różnych częściach znamienia;
D oznacza Å›rednicÄ™ (ang. diameter) – na cenzurowanym sÄ… wszystkie znamiona, których Å›rednica przekracza 5 mm;
E oznacza ewolucjÄ™ (ang. evolution, elevation) – zastrzeżenia budzÄ… wszystkie znamiona, które zmieniÅ‚y siÄ™ w czasie, ulegÅ‚y uwypukleniu.

Metoda ,,brzydkiego kaczÄ…tka”:
U tej samej osoby znamiona barwnikowe wyglÄ…dajÄ… zazwyczaj podobnie – majÄ… podobne ksztaÅ‚ty, kolor, wielkość. ,,Brzydkie kaczÄ…tko” to takie znamiÄ™, które nie przystaje do pozostaÅ‚ych, przez co może być uznane za potencjalnie niebezpieczne. 


Najczęściej zadawane pytania



Podobne artykuły:


Wersja do druku