Św. Mikołaj bywał przez lata przedstawiany na wiele różnych sposobów: od skrzata i chochlika, przez wysokiego, bardzo wytwornego dżentelmena, po elfa lub nawet przerażającego gnoma. Nosił biskupie szaty i skórę skandynawskiego myśliwego.
Obraz Å›wiÄ™tego, jakiego znamy dzisiaj: sympatycznego, jowialnego jegomoÅ›cia w czerwonym futrze z zaróżowionymi policzkami, bÅ‚yszczÄ…cymi oczami, dÅ‚ugÄ…, biaÅ‚Ä… brodÄ… i mimicznymi zmarszczkami, wywoÅ‚anymi czÄ™stym uÅ›miechem, podróżujÄ…cego saniami zaprzężonymi w renifery, jest kompilacjÄ… tradycyjnych wyobrażeÅ„ pochodzÄ…cych z różnych regionów Å›wiata.  Za twórcÄ™ tej postaci uznaje siÄ™ Haddona Sundbloma, rysownika, który przygotowujÄ…c na zamówienie firmy Coca-Cola obrazy z wizerunkiem Åšw.MikoÅ‚aja, zmieniÅ‚ wyobrażenie o najsÅ‚ynniejszym mieszkaÅ„cu bieguna wÅ›ród ludzi na caÅ‚ym Å›wiecie.

Zacznijmy jednak od poczÄ…tku.


WiÄ™kszość ludzi wierzy, że u źródeÅ‚ legendy o Åšw. MikoÅ‚aju leży historia biskupa z Miry (AD 270 – 343), który zostaÅ‚ kanonizowany w IX wieku. Za życia dokonywaÅ‚ wielu cudów i pomagaÅ‚ potrzebujÄ…cym. Jedna z wielu legend gÅ‚osi, że pewien dobry, ale biedny czÅ‚owiek, nie mógÅ‚ zapewnić posagu swoim trzem córkom. Kiedy biskup dowiedziaÅ‚ siÄ™ o tym, nocÄ… wrzuciÅ‚ przez komin, trzy sakiewki z pieniÄ™dzmi – po jednej dla każdej z córek. ZÅ‚oto spadÅ‚o  prosto w poÅ„czochy dziewczÄ…t, suszÄ…ce siÄ™ przy kominku – wierzy siÄ™, że wÅ‚aÅ›nie tu ma poczÄ…tek znana powszechnie Å›wiÄ…teczna tradycja. Biskup MikoÅ‚aj zmarÅ‚ 6 grudnia 343 r. W tym dniu w wielu miejscach na Å›wiecie ludzie dajÄ… sobie prezenty. Także w Polsce jest to dzieÅ„, w którym tradycyjnie obchodzi siÄ™ MikoÅ‚ajki.

Przez dÅ‚ugi czas nie byÅ‚o zgody, co do tego, jak MikoÅ‚aj wyglÄ…daÅ‚ – interpretacje i przedstawienia różniÅ‚y siÄ™ w zależnoÅ›ci od regionu, z którego pochodziÅ‚y.

AmerykaÅ„ski rysownik z czasów wojny secesyjnej Thomas Nast narysowaÅ‚ Åšw. MikoÅ‚aja dla Harper’s Weekly w 1862 r. Jego MikoÅ‚aj przypominaÅ‚ elfa i… popieraÅ‚ UniÄ™.  Nast rysowaÅ‚ Å›w. MikoÅ‚aja przez kolejne 30 lat – w tym czasie kolor pÅ‚aszcza ÅšwiÄ™tego zmieniÅ‚ siÄ™ z brÄ…zowego na czerwony.

W latach 20-tych wielu konsumentów postrzegaÅ‚o Coca-ColÄ™ jako napój odpowiedni tylko na lato. Coca-Cola postanowiÅ‚a rozpocząć kampaniÄ™, żeby przypomnieć ludziom, że produkt produkowany w oparciu o sekretnÄ… recepturÄ™, to Å›wietny wybór na każdÄ… porÄ™ roku.  Kampania zaczęła siÄ™ w 1922 r. TowarzyszyÅ‚o jej hasÅ‚o: „Thirst knows no season” (Pragnienie nie zna pór roku). Jej kontynuacjÄ… byÅ‚a kampania, która na staÅ‚e powiÄ…zaÅ‚a napój z prawdziwym symbolem zimy – Å›w. MikoÅ‚ajem.

W 1930 r. amerykaÅ„ski ilustrator Fred Mizen sportretowaÅ‚ MikoÅ‚aja w sklepie wÅ›ród tÅ‚umu kupujÄ…cych, pijÄ…cego Coca-ColÄ™. Åšw. MikoÅ‚aj Mizen’a (zarówno postać stworzona w 1930 r, jak i we wczeÅ›niejszych szkicach Mizena z lat 20.) byÅ‚ jednak wyraźnie tylko postaciÄ… przebranÄ… za MikoÅ‚aja. Na dodatek, wyglÄ…daÅ‚ niezupeÅ‚nie przyjaźnie a nawet dość surowo!

W 1931 r. Coca-Cola zwróciÅ‚a siÄ™ z proÅ›bÄ… o sportretowanie Å›w. MikoÅ‚aja do ilustratora, pochodzÄ…cego z Chicago, Haddona Sundbloma. Sundblom znalazÅ‚ inspiracjÄ™ w wierszu Calrka Moore’a z 1822 r. zatytuÅ‚owanym „A Visit from St. Nicholas” (Wizyta Åšw. MikoÅ‚aja),znanym także pod tytuÅ‚em „Twas the Night Before Christmas” (Noc przed Bożym Narodzeniem). Opis MikoÅ‚aja zawarty w wierszu zaowocowaÅ‚ obrazem Å›wiÄ™tego, który byÅ‚ ciepÅ‚y, przyjazny i ludzki. Sundblom nie namalowaÅ‚ jedynie kostiumu, stworzyÅ‚ postać z krwi i koÅ›ci, która miaÅ‚a przetrwać także samego artystÄ™. MalowaÅ‚ obrazy przedstawiajÄ…ce MikoÅ‚aja przez 33 lata. Do 1964 roku Sundblom stworzyÅ‚ na potrzeby Å›wiatecznych kampanii reklamowych Coca-Coli ponad 40 oryginalnych olejnych obrazów ze Å›w. MikoÅ‚ajem. Jego prace w znaczÄ…cym stopniu przyczyniÅ‚y siÄ™ do wykreowania wizerunku ÅšwiÄ™tego, jaki znamy współczeÅ›nie – interpretacji, która żyje w umysÅ‚ach ludzi w każdym wieku na caÅ‚ym Å›wiecie. 





Od 1931 r. do 1964 r. reklamy Coca-Coli przedstawiaÅ‚y MikoÅ‚aja rozdajÄ…cego zabawki (i bawiÄ…cego siÄ™ nimi!), przystajÄ…cego na chwilÄ™, żeby przeczytać list i wypić Coca-ColÄ™, bawiÄ…cego siÄ™ z dziećmi, które gromadziÅ‚y siÄ™, żeby go przywitać i podkradajÄ…cego z lodówek butelki Coca-Coli. Obrazy olejne namalowane przez Sundbloma byÅ‚y wykorzystywane w reklamach Coca-Coli w magazynach, na wystawach w sklepach, billboardach, plakatach, kalendarzach. Wiele z nich to dziÅ› kolekcjonerskie skarby.  Åšw. MikoÅ‚aj Coca-Coli zadebiutowaÅ‚ w 1931 w magazynie „The Saturday Evening Post”. Od tego czasu regularnie pojawiaÅ‚ siÄ™ zarówno w tym tytule, jak i w wielu innych (m.in. „The National Geographic”, „The New Yorker”).

Przez wiele lat po śmierci Haddona Sundbloma w 1976 r. Coca-Cola przygotowywała świąteczne kampanie reklamowe w oparciu o jego prace i robi to nadal. Oryginalne obrazy namalowane przez rysownika były wystawiane w wielu miejscach na całym świecie, nie wyłączając Louvre w Paryżu.

Czy wiesz, że…


Ludzie przywiązywali na tyle dużą wagę do świętego, który pojawiał się w kampaniach świątecznych Coca-Coli, że kiedy zmieniał się najmniejszy szczegół, wysyłali listy z pytaniami do firmy. Jednego roku, pasek Świętego był odwrotnie zapięty (prawdopodobną przyczyną było to, że Haddon Sundblom w późniejszym okresie wykorzystywał siebie jako modela i malował, patrząc w lustro). Kiedy indziej, Św. Mikołaj pojawił się bez obrączki, co wywołało burzę listów przychodzących od fanów, pytających, co właściwie wydarzyło się w życiu Świętego.

Modelem Sundblom’a byÅ‚ jego przyjaciel i sÄ…siad, emerytowany sprzedawca, Lou Prentiss. Po Å›mierci Prentiss’a Sundblom wzorowaÅ‚ nowe rysunki na sobie samym, malujÄ…c i jednoczeÅ›nie patrzÄ…c w lustro. WielkÄ… brodÄ™ dorysowywaÅ‚ – sam nigdy jej nie miaÅ‚.

Dzieci, które na obrazach Sundbloma pojawiają się razem z Mikołajem były wzorowane na dzieciach sąsiadów Sundbloma. Były to dwie dziewczynki. Sundblom zamienił jedną w chłopca na swoich obrazach!

MikoÅ‚aj pojawiÅ‚ siÄ™ na kartonowym opakowaniu na butelki Coca-Coli w 1931 r., czyli wtedy, kiedy Haddon Sundblom namalowaÅ‚ pierwszy obraz z MikoÅ‚ajem . Samo kartonowe opakowanie zostaÅ‚o wynalezione i opatentowane przez Coca-ColÄ™ – poczÄ…wszy od 1923 r., pozwalaÅ‚o kupujÄ…cym Coca-ColÄ™, zabierać wiÄ™cej butelek napoju do domu.

MiÅ› polarny Coca-Coli pojawiÅ‚ siÄ™ razem ze Å›w. MikoÅ‚ajem w 2006 r. na materiaÅ‚ach reklamowych przygotowanych dla rynku hiszpaÅ„skiego w USA. MiÅ› polarny po raz pierwszy zostaÅ‚ przedstawiony publicznoÅ›ci w 1993 r. jako część kampanii „Zawsze Coca-Cola”.

W 2001 r. obraz Haddon’a Sundblom’a z 1962 r. zostaÅ‚ wykorzystany jako podstawa do animowanej reklamy Å›wiÄ…tecznej marki. Reklama zostaÅ‚a stworzona przez zdobywcÄ™ Oskara, animatora Alexandra Petrova.




Najczęściej zadawane pytania



Podobne artykuły:


Wersja do druku