Cywil w Berlinie to zbiór fascynujÄ…cych reportaży z Trzeciej Rzeszy. Antoni hrabia SobaÅ„ski, specjalny wysÅ‚annik „WiadomoÅ›ci Literackich”, po zwyciÄ™stwie wyborczym nazistów jeździÅ‚ do Niemiec kilkakrotnie, by na miejscu przekonać siÄ™, jak narodowy socjalizm zmienia życie Niemców. Do roli tej przygotowany byÅ‚ znakomicie – Å›wietnie znaÅ‚ kraj, jego jÄ™zyk, kulturÄ™ i mieszkaÅ„ców, z którymi Å‚Ä…czyÅ‚y go wiÄ™zy przyjaźni. Jego relacje z Berlina i Norymbergi uderzajÄ… nowoczesnoÅ›ciÄ… ujÄ™cia i bÅ‚yskotliwoÅ›ciÄ… obserwacji. Tożsamość narratora-spektatora jest tu wyraźnie okreÅ›lona – SobaÅ„ski w Niemczech to cywil w koszarach, zdeklarowany liberaÅ‚ w kraju, w którym jednostka ma sÅ‚użyć paÅ„stwu, miÅ‚oÅ›nik kultury europejskiej w zdziczaÅ‚ym Å›wiecie nacjonalistycznego kiczu. Jest naocznym Å›wiadkiem sÅ‚ynnego palenia książek, po którym zostaje mu pamiÄ…tka – nadpalony formularz zgÅ‚oszeniowy do Åšwiatowej Ligi Seksualnej. Uczestniczy w „Parteitagu” w Norymberdze, gdzie sÅ‚ucha przemówienia „Jego PrzeciÄ™tnoÅ›ci Wodza” i ze zgrozÄ… przysÅ‚uchuje siÄ™ konferencji prasowej Juliusa Streichera, „uczciwego psychopaty”. Wiele uwagi poÅ›wiÄ™ca kwestii żydowskiej i planowej polityce terroru. InteresujÄ… go zarówno gospodarka, religia, polityczne represje, status prasy i opozycji, jak i fasony mundurów, nastroje spoÅ‚eczne, życie nocne, moda, wyglÄ…d ulicy, poÅ‚ożenie mniejszoÅ›ci seksualnych. Dowiemy siÄ™ od niego „czym bijÄ…” i że „wszyscy transwestyci schronili siÄ™ do SA i tylko (…) skarżą siÄ™ na trudność chodzenia na niskich obcasach”. Część reportaży SobaÅ„skiego zostaÅ‚a wydana w 1934 roku nakÅ‚adem wydawnictwa „Rój”; pozostaÅ‚e ukazaÅ‚y siÄ™ w „WiadomoÅ›ciach Literackich” z lat 1934 i 1936. Antoni hrabia SobaÅ„ski (1898-1941) – ziemianin, poliglota i Å›wiatowiec. UrodziÅ‚ siÄ™ na Podolu. W warszawskich krÄ™gach literackich znany jako „hrabia Tonio”, obecny we wspomnieniach m.in. Gombrowicza i Iwaszkiewicza, wiódÅ‚ życie odlegÅ‚e od obyczajowych konwenansów. WspółpracowaÅ‚ z „Timesem” i „WiadomoÅ›ciami Literackimi”, z których inspiracji powstaÅ‚ Cywil w Berlinie (1934). NiechÄ™tny wobec faszyzmu i nacjonalizmu, wielbiÅ‚ AngliÄ™ wraz z jej monarchiÄ…, a w czasach nagonki antysemickiej w Polsce ostentacyjnie przyjaźniÅ‚ siÄ™ z Å»ydami. Po wybuchu wojny wyemigrowaÅ‚ z Antonim SÅ‚onimskim do Londynu, skÄ…d bezskutecznie próbowaÅ‚ wyjechać do USA. ZmarÅ‚ w Londynie.

Najczęściej zadawane pytania



Podobne artykuły:


Wersja do druku