Szacunkowo jedna na osiem osób chrapie. Większość chrapiących musi się przenosić na noc do innego pokoju, by nie przeszkadzać partnerom. Niewielu z nich wie, że ta dolegliwość może mieć wpływ także na ich zdrowie i ogólne samopoczucie w ciągu dnia.

Powszechnie wiadomo, że częściej chrapiÄ… mężczyźni. W wieku 60. lat chrapanie dotyczy okoÅ‚o 60 proc. z nich i 40 proc. kobiet. Jednak prawie poÅ‚owa osób dorosÅ‚ych chrapie przynajmniej sporadycznie. Przez tÄ™ dolegliwość małżeÅ„stwa czÄ™sto Å›piÄ… w osobnych łóżkach, a w skrajnych przypadkach nawet siÄ™ rozwodzÄ…. Chrapanie zakłóca ponadto normalny sen osoby chrapiÄ…cej oraz obniża natlenienie organizmu. Przez to odpoczynek nocny staje siÄ™ nieefektywny. Nieleczone - może stopniowo przeksztaÅ‚cić siÄ™ w przewlekÅ‚y i niebezpieczny proces chorobowy. - Tylko zabiegowe leczenie chrapania jest skuteczne. Do tej pory nie wynaleziono preparatów, które na staÅ‚e likwidujÄ… tÄ™ dolegliwość – mówi dr n. med. Maciej Mazur, z DolnoÅ›lÄ…skiego Centrum Laryngologii Medicus. - Skuteczność prawidÅ‚owo prowadzonego leczenia zabiegowego jest bardzo wysoka i wynosi okoÅ‚o 90 proc. – dodaje.

Anatomia wroga

Chrapanie jest objawem zespoÅ‚u zaburzeÅ„ oddychania w czasie snu. To rodzaj zjawiska akustycznego, które wynika z drgaÅ„ wiotkich części gardÅ‚a - przede wszystkim podniebienia miÄ™kkiego oraz jÄ™zyczka. W czasie snu dochodzi do zwiotczenia mięśni gardÅ‚a i podniebienia miÄ™kkiego, a cieśń gardÅ‚a zwęża siÄ™ i w zwiÄ…zku z tym przepÅ‚ywajÄ…ce powietrze wprawia elementy gardÅ‚a w drgania. Oprócz niewÅ‚aÅ›ciwej budowy, na powstanie tej dolegliwoÅ›ci mogÄ… mieć wpÅ‚yw także otyÅ‚ość bÄ…dź picie alkoholu czy palenie papierosów. Chrapaniu sprzyja również nieprawidÅ‚owa drożność nosa. Nie bez znaczenia pozostaje również wiek chrapiÄ…cego – im czÅ‚owiek starszy, tym wiÄ™ksze prawdopodobieÅ„stwo wystÄ…pienia zaburzeÅ„ oddychania w czasie snu. W czasie chrapania dochodzi do mniejszego natlenienia organizmu. Saturacja, czyli wysycenie tlenem krwi obwodowej, u zdrowego czÅ‚owieka nie powinna spadać poniżej 95 proc. Osoby cierpiÄ…ce z powodu bezdechu, który może rozwinąć siÄ™ z nieleczonego chrapania, mogÄ… mieć bardzo niski poziom saturacji – siÄ™gajÄ…cy nawet 70 proc. Może to powodować, że po przebudzeniu osoba chrapiÄ…ca odczuwać bÄ™dzie bóle gÅ‚owy, zmÄ™czenie, rozdrażnienie, nerwowość oraz senność. Z powodu chrapania cierpiÄ… przede wszystkim mężczyźni. Jak pokazujÄ… statystyki - ci, u których wystÄ™pujÄ… zaburzenia oddychania podczas snu, zdecydowanie częściej cierpiÄ… na problemy z erekcjÄ…. Na co dzieÅ„ zaburzenia oddychania w czasie snu, w tym bezdech, mogÄ… powodować poranne zmÄ™czenie, bóle gÅ‚owy, problemy z koncentracjÄ… czy pamiÄ™ciÄ…. MogÄ… ponadto nasilać objawy już istniejÄ…cych chorób, w tym cukrzycy, nadciÅ›nienia tÄ™tniczego, nadciÅ›nienia pÅ‚ucnego, choroby niedokrwiennej serca, jego niewydolnoÅ›ci, zaburzeÅ„ rytmu serca, nietolerancji glukozy, zespoÅ‚u metabolicznego, zaburzeÅ„ krążenia mózgowego, a nawet prowadzić do zawaÅ‚u serca czy udaru mózgu. OczywiÅ›cie obecność chrapania nie musi zawsze oznaczać wystÄ™powania bezdechów, ale jest ono głównym ich sygnaÅ‚em i czÄ™sto przeradza siÄ™ po latach w bezdech lub spÅ‚ycony oddech podczas snu. ChrapiÄ… również dzieci. RozwijajÄ… siÄ™ wówczas wolniej niż ich zdrowi rówieÅ›nicy i zdecydowanie gorzej wypadajÄ… na testach sprawnoÅ›ciowych i ogólnorozwojowych. Należy jednak podkreÅ›lić, że wystÄ™powanie chrapania bÄ…dź bezdechu u dzieci niemalże w 100 proc. wywoÅ‚ane jest przerostem migdaÅ‚ków. Ich usuniÄ™cie jest jednoznaczne ze zlikwidowaniem problemu. Z kolei kobiety w ciąży, które narzekajÄ… na chrapanie, mogÄ… urodzić dzieci z mniejszÄ… masÄ… ciaÅ‚a i w gorszej formie fizycznej. Częściej dochodzi u nich też do powikÅ‚aÅ„ w trzecim trymestrze ciąży, takich jak nadciÅ›nienie tÄ™tnicze, czy tzw. rzucawka.





Jak skutecznie leczyć?

Dla właściwej terapii niezbędny jest dokładny wywiad laryngologiczny. Specjalista określa miejsca, które mogą stanowić przeszkodę w czasie oddychania. Drugim elementem diagnostyki jest badanie zaburzeń oddychania w czasie snu. Może to być badanie polisomnograficzne lub nowocześniejsze badanie Apnografem, które w Polsce od niedawna dostępne jest we wrocławskim Dolnośląskim Centrum Laryngologii Medicus. Diagnostyka polega na całonocnym monitorowaniu parametrów pacjenta, ich zapisywaniu i analizie. Ocenia się ilość bezdechów i spłyconych oddechów na godzinę, pracę serca, stopień jego niedotlenienia i głośność chrapania. Dodatkową zaletą Apnografu jest identyfikacja miejsca ewentualnego zwężenia w drogach oddechowych, co pomaga kwalifikować pacjentów do zabiegów chirurgicznych lub do leczenia nieoperacyjnego.

Aby ograniczyć chrapanie należy unikać spożywania przed snem alkoholu, leków nasennych i uspokajających, które dodatkowo powodują wiotczenie tkanek. Wskazane jest również rzucenie palenia. W przypadku osób z nadwagą warto przejść na dietę, zmienić styl życia i zredukować masę ciała. Jest to także konieczne przed przystąpieniem do zabiegu chirurgicznego, likwidującego chrapanie. Współczynnik BMI przed zabiegiem nie może bowiem przekraczać 40. Samo leczenie chirurgiczne ma na celu przywrócenie prawidłowej drożności górnych dróg oddechowych. Jeżeli chrapanie spowodowane jest nieprawidłową budową gardła, bardzo skuteczną metodą jest wykonanie niewielkich nacięć w podniebieniu, powodujących poszerzenie cieśni gardła, oraz przeprowadzenie tunelizacji podniebienia, która unosi je ku górze. Ponadto, jeżeli zachodzi taka potrzeba, laryngolog może dokonać także skrócenia języczka. Tego rodzaju plastyka gardła, języczka i łuków podniebiennych nosi nazwę UPPP i jest stosowana w nowoczesnych centrach laryngologicznych.

RozwiÄ…zania ostateczne

Pacjentom, u których w miejsce chrapania rozwinął się zaawansowany bezdech, pozostaje zastosowanie protezy powietrznej CPAP. Ma ona za zadanie w czasie snu wtłaczać przez nos, bądź także przez usta, powietrze pod zwiększonym ciśnieniem. Wówczas wewnątrz gardła ciśnienie staje się większe niż na zewnątrz, co zapobiega zapadaniu się gardła, a tym samym powstawaniu bezdechu. Jest to skuteczna metoda ułatwiająca oddychanie. Zmusza jednak ona pacjenta do spania w masce i w towarzystwie urządzenia wytwarzającego dodatnie ciśnienie. Dlatego też, zanim dojdzie do tak zaawansowanej postaci bezdechu, warto skorzystać z możliwości leczenia chrapania, jakie daje nam współczesna medycyna i uchronić się przed koniecznością korzystania z tak drastycznych rozwiązań.












Najczęściej zadawane pytania



Podobne artykuły:


Wersja do druku