Jak smog wpływa na nasze zdrowie?
W procesie oddychania czÅ‚owiek każdego dnia wdycha okoÅ‚o 18 metrów szeÅ›ciennych powietrza. WiÄ™ksze czÄ…steczki osadzajÄ… siÄ™ w górnych odcinkach ukÅ‚adu oddechowego, a nastÄ™pnie zostajÄ… wykichane albo wykasÅ‚ane. Mniejsze czÄ…steczki poprzez pÄ™cherzyki pÅ‚ucne wnikajÄ… do krwioobiegu, który transportuje je po caÅ‚ym organizmie. Wyobraźmy sobie zatem, co dzieje siÄ™ w naszym organizmie, kiedy wdychamy zanieczyszczone powietrze.
Jak tÅ‚umaczy Gabriela Bogaty, przedstawicielka dystrybutora masek antysmogowych i antybakteryjnych firmy U-Mask na PolskÄ™, smog zagraża naszemu zdrowiu, ponieważ w jego skÅ‚ad wchodzÄ… przede wszystkim bardzo groźne dla organizmu pyÅ‚y. – Smog to niejednorodna grupa substancji. SkÅ‚ada siÄ™ z drobinek kurzu, popioÅ‚u, sadzy oraz piasku, pyÅ‚ków roÅ›lin czy nawet startego ogumienia, tarcz oraz klocków hamulcowych. Co gorsze, na ich powierzchni osadzajÄ… siÄ™ również najgroźniejsze dla naszego zdrowia: tlenki azotu, dwutlenek siarki, benzopiren i metale ciężkie. Bardzo istotne jest to, że część tych substancji przyjmuje postać tzw. pyÅ‚u zawieszonego, którego czÄ…steczki sÄ… tak drobne, że bez trudu mogÄ… przenikać do naszego organizmu – dodaje Gabriela Bogaty.
Na co chorujemy przez zanieczyszczenia powietrza?
Smog może wiÄ™c ewidentnie negatywnie wpÅ‚ywać na nasze zdrowie. Jest naszym cichym wrogiem, ponieważ u wiÄ™kszoÅ›ci ludzi wywoÅ‚uje Å‚agodne, nieodczuwalne zmiany fizjologiczne, które jednak z czasem mogÄ… przeradzać siÄ™ w poważne choroby prowadzÄ…ce nawet do Å›mierci. Wdychanie zanieczyszczeÅ„ powoduje, że Å‚atwiej chorujemy i jeżeli jesteÅ›my na nie stale narażeni, nasze życie może być po prostu krótsze.
– SpoÅ›ród dÅ‚ugiej listy dolegliwoÅ›ci, za które jest odpowiedzialny smog, trzeba wymienić, że przede wszystkim niebagatelnie oddziaÅ‚uje on na nasz ukÅ‚ad oddechowy – mówi lek. med. Agata Åšwierczek, pulmonolog z Krakowa. – Zanieczyszczenie powietrza jest jednym z najważniejszych szkodliwych czynników Å›rodowiskowych wpÅ‚ywajÄ…cych na rozwój i funkcjonowanie ukÅ‚adu oddechowego. StaÅ‚e wdychanie szkodliwych pyÅ‚ów powoduje reakcje alergiczne i podrażnienie dróg oddechowych. Pierwsze symptomy pogarszajÄ…cego siÄ™ stanu zdrowia to ciÄ…gÅ‚y kaszel i objawy nieżytu górnych dróg oddechowych – tÅ‚umaczy specjalistka.
Dodatkowo smog przyczynia siÄ™ również do rozwoju takich chorób, jak choćby astma oskrzelowa. Dla przykÅ‚adu w skali ogólnopolskiej cierpi na niÄ… ok. 6 proc. dzieci, natomiast w samym Krakowie, który od lat przoduje w smogowych rankingach, jest ich aż 16 proc., a wiÄ™c blisko 3 razy wiÄ™cej. PoÅ›rednio powoduje również przewlekÅ‚Ä… obturacyjnÄ… chorobÄ™ pÅ‚uc (POChP), która charakteryzuje siÄ™ przede wszystkim zmniejszeniem przepÅ‚ywu powietrza przez drogi oddechowe. Nawet niskie stężenie zanieczyszczeÅ„ znacznie zwiÄ™kszajÄ… też zapadalność na infekcje typu zapalenie pÅ‚uc, które jest jednÄ… z ważniejszych przyczyn Å›mierci w krajach rozwiniÄ™tych. Spadek stężeÅ„ zanieczyszczeÅ„ powietrza zmniejsza co prawda stany chronicznego kaszlu czy infekcji dróg oddechowych, ale już nie polepsza stanu zdrowia osób chorych na alergiczny nieżyt nosa czy astmÄ™.
Dodatkowo, szkodliwe zanieczyszczenia pyÅ‚owe i tlenki azotu zawarte w powietrzu mogÄ… być czynnikiem uruchamiajÄ…cym rozwój raka pÅ‚uc. W polskich miejscowoÅ›ciach, w których notuje siÄ™ najwiÄ™ksze stężenia zanieczyszczeÅ„ pyÅ‚owych, ryzyko wystÄ…pienia tego schorzenia może być wiÄ™ksze nawet o 20–40% niż na obszarach o bardzo niskich stężeniach zanieczyszczeÅ„. PrzemawiajÄ…ce do wyobraźni jest przeliczenie iloÅ›ci wdychanego z powietrzem, w tych najgorszych miejscach na mapie naszego kraju, benzopirenu na liczbÄ™ papierosów. By dostarczyć do organizmu takÄ… samÄ… ilość tego silnie rakotwórczego zwiÄ…zku, musielibyÅ›my wypalić od kilkuset do nawet 3 tysiÄ™cy papierosów rocznie, czyli od 1 do 9 papierosów dziennie!
WpÅ‚yw zanieczyszczeÅ„ powietrza na zdrowie kojarzy siÄ™ gÅ‚ównie z chorobami ukÅ‚adu oddechowego. Tymczasem przyczyniajÄ… siÄ™ one również do rozwoju chorób ukÅ‚adu sercowo-naczyniowego, o czym wspominaliÅ›my już wczeÅ›niej. Drobne czÄ…stki pyÅ‚u przedostajÄ… siÄ™ z pÄ™cherzyków pÅ‚ucnych do ukÅ‚adu krążenia, gdzie wywoÅ‚ujÄ… negatywne skutki zdrowotne. Nawet osoby zdrowe, narażone na zanieczyszczenia powietrza (szczególnie w okresie wyższych stężeÅ„ smogu) narzekajÄ… na nawracajÄ…ce bóle w klatce piersiowej, uczucie braku powietrza, czy gorszÄ… kondycjÄ™ fizycznÄ…. Ekspozycja na zanieczyszczenia powietrza nie tylko nasila istniejÄ…ce już choroby ukÅ‚adu krążenia, ale odgrywa też istotnÄ… rolÄ™ w ich rozwoju. Może powodować m.in. wzrost ciÅ›nienia tÄ™tniczego krwi, zaburzenia rytmu serca, miażdżycÄ™, niewydolność serca oraz zwiÄ™kszać ryzyko wystÄ…pienia udaru mózgu i zawaÅ‚u serca.
Jakby tego byÅ‚o maÅ‚o, badania naukowe prowadzone w ciÄ…gu ostatnich kilkunastu lat dostarczajÄ… rosnÄ…cej liczby dowodów na to, że zanieczyszczenie powietrza wywiera negatywny wpÅ‚yw także na nasz ukÅ‚ad nerwowy.
Kto jest gÅ‚ównie narażony?
OczywiÅ›cie, wystÄ™powanie schorzeÅ„ zwiÄ…zanych z zanieczyszczeniami powietrza zależy gÅ‚ównie od stopnia tych zanieczyszczeÅ„. Narażone sÄ… wiÄ™c przede wszystkim osoby mieszkajÄ…ce w dużych miastach, zwÅ‚aszcza na poÅ‚udniu Polski, gdzie uksztaÅ‚towanie terenu jest najbardziej niesprzyjajÄ…ce.
– Smog szczególnie zagraża osobom, które chorujÄ… na schorzenia ukÅ‚adu oddechowego i ukÅ‚adu krążenia. Nawet stosunkowo krótkie przebywanie w miejscach o bardzo wysokim stężeniu smogu powoduje u nich zaostrzenie objawów. Oprócz nich powinny też uważać osoby starsze. SzczególnÄ… grupÄ… ryzyka sÄ… dzieci, ponieważ ich ukÅ‚ad oddechowy i odpornoÅ›ciowy ciÄ…gle jeszcze siÄ™ rozwija – tÅ‚umaczy lek. med. Agata Åšwierczek, pulmonolog z Krakowa. – Powodów, dla których jest on szkodliwy wÅ‚aÅ›nie dla najmÅ‚odszych, jest tak naprawdÄ™ mnóstwo. Bardzo czÄ™sto oddychajÄ… przez usta, nie przez nos, który w naturalny sposób filtruje chociaż wiÄ™ksze brudy. Dzieci sÄ… niskie, wiÄ™c ich gÅ‚owy znajdujÄ… siÄ™ blisko samochodowych wyziewów, a ponadto pozostajÄ… w niemalże ciÄ…gÅ‚ym biegu. OddychajÄ… wiÄ™c znacznie szybciej, przyjmujÄ…c tym samym wiÄ™cej zanieczyszczeÅ„ niż doroÅ›li – tÅ‚umaczy specjalistka, która na co dzieÅ„ leczy pacjentów w mieÅ›cie, gdzie powietrze niezmiennie pozostaje jednym z najgorszych w Polsce.
Negatywny wpÅ‚yw zanieczyszczeÅ„ powietrza na ukÅ‚ad oddechowy najmÅ‚odszych zaczyna siÄ™ tak naprawdÄ™ już na etapie ich życia pÅ‚odowego. Przebywanie ciężarnej w takich warunkach wpÅ‚ywa na gorszy rozwój i późniejsze funkcjonowanie ukÅ‚adu oddechowego dziecka. Takie dzieci już w wieku kilku lat majÄ… niższe wartoÅ›ci caÅ‚kowitej objÄ™toÅ›ci wydechowej pÅ‚uc (sÄ… one gorzej rozwiniÄ™te), a poza tym znacznie częściej wystÄ™pujÄ… i nawracajÄ… u nich infekcje dróg oddechowych np. zapalenie oskrzeli i zapalenie pÅ‚uc. Jeżeli w ciÄ…gu swojego życia bÄ™dÄ… nadal wdychać zanieczyszczone powietrze, istnieje duże prawdopodobieÅ„stwo, że w rezultacie wystÄ…pi u nich astma oskrzelowa.
Jak się chronić przed zanieczyszczeniami powietrza?
Skoro zanieczyszczenia powietrza tak bardzo nam szkodzÄ… to jak siÄ™ przed nimi bronić? Przede wszystkim podstawowÄ… i skutecznÄ… metodÄ… ochrony przed zanieczyszczeniami powietrza sÄ… maseczki antysmogowe (zwane również maskami przeciwpyÅ‚owymi lub póÅ‚maskami filtrujÄ…cymi). Niestety nie wszystkie sÄ… tak samo dobre. Na co zwracać uwagÄ™ przy ich wyborze?
Zdecydowanie wiÄ™kszość dostÄ™pnych na rynku masek, posiada filtry, które jedynie pochÅ‚aniajÄ…, ale nie eliminujÄ… ze swej powierzchni, zanieczyszczenia. Osoba noszÄ…ca takÄ… maskÄ™ nadal ma wiÄ™c na twarzy peÅ‚en szkodliwych substancji filtr. Ponadto tylko nieliczne chroniÄ… przed substancjami gazowymi, a wiÄ™c np. przed spalinami samochodowymi. Gabriela Bogaty, przedstawicielka dystrybutora masek antysmogowych i antybakteryjnych U-Mask, opisuje opatentowanÄ…, szwajcarskÄ… technologiÄ™. – W naszych maskach zastosowano wewnÄ…trz filtra specjalnÄ… warstwÄ™, której formuÅ‚a jest na tyle innowacyjna, że dokonuje biodegradacji praktycznie wszystkich szkodliwych zwiÄ…zków, co wiÄ™cej również wirusów i chorobotwórczych bakterii. Maska nie poprzestaje wiÄ™c wyÅ‚Ä…cznie na ich filtracji, ale po prostu je neutralizuje. Tyczy siÄ™ to również wspomnianego już wczeÅ›niej pyÅ‚u zawieszonego, którego czÄ…steczki sÄ… najdrobniejsze, i który wpÅ‚ywa destrukcyjnie na nasze zdrowie. Jest też skuteczna w walce z zanieczyszczeniami, a ponadto lekko i Å‚atwo siÄ™ w niej oddycha (co niestety również nie jest normÄ… w maseczkach antysmogowych) – dodaje przedstawicielka U-Mask.
Takie maski powinniÅ›my zakÅ‚adać zawsze kiedy wychodzimy na zewnÄ…trz. Poza tym po powrocie do domu należy dokÅ‚adnie umyć rÄ™ce, caÅ‚Ä… twarz, a także wypÅ‚ukać usta i nos, aby pozbyć siÄ™ osadzonych zanieczyszczeÅ„. Niestety, smog z zewnÄ…trz przedostaje siÄ™ również do Å›rodka pomieszczeÅ„. Jakość powietrza w domach można jednak poprawić za pomocÄ… oczyszczaczy, które poradzÄ… sobie nie tylko z pyÅ‚ami z zewnÄ…trz, ale i tymi domowymi drobnoustrojami. Również niektóre roÅ›liny majÄ… zdolność oczyszczania powietrza. Poza tym nie zapominajmy o odpowiedniej diecie. Niektóre skÅ‚adniki czyniÄ… organizm odporniejszym i zmniejszajÄ… efekty dziaÅ‚ania zanieczyszczonego powietrza na organizm, zwÅ‚aszcza na ukÅ‚ad krwionoÅ›ny. Spożywajmy wiÄ™c kwasy omega-3, witaminy: B6 i B12.
Jak widać, nie powinniÅ›my bagatelizować wpÅ‚ywu zanieczyszczeÅ„ powietrza na nasze zdrowie. Tym bardziej, że poziom smogu w Polsce od wielu lat pozostaje statystycznie najwyższy - spoÅ›ród 50 najbardziej zanieczyszczonych europejskich miast i miasteczek, aż 33 stanowiÅ‚y miejscowoÅ›ci naszego kraju.
Najczęściej zadawane pytania
Podobne artykuły:
Waparyzator jaki wybraćWersja do druku
Szukaj
Co powinnaś wiedzieć o ochronie przeciwsłonecznej? 3 fakty na temat SPF
Czego potrzebuje skóra wiosnÄ… i latem? Zdecydowanie nawilżenia i regeneracji, ale także bardzo skutecznej ochrony przeciwsÅ‚onecznej. Kosmetolodzy wsk
Jakie gadżety reklamowe na targi?
Targi handlowe stanowią istotną platformę dla firm, aby promować swoje produkty i usługi, nawiązywać kontakty biznesowe oraz budować swoją markę. Jedn
Glinka kosmetyczna - dlaczego warto wykorzystywać ten składnik?
Glinki kosmetyczne, stosowane już w starożytnoÅ›ci, zapewniaÅ‚y piÄ™knÄ… skórÄ™ i gÅ‚adkie ciaÅ‚o zarówno kobietom, jak i mężczyznom. W skÅ‚adzie znajdujÄ
Produkty Danio – rozkoszna kremowość w kubeczku, saszetce lub butelce
Coraz wiÄ™cej osób zwraca uwagÄ™ nie tylko na smak, ale również na jakość i wartość odżywczÄ… produktów spożywczych. Producenci żyw
Medycyna estetyczna - poznaj kilka przykładowych zabiegów
Dla niektórych osób wyglÄ…d zewnÄ™trzny odgrywa znaczÄ…cÄ… rolÄ™ w życiu spoÅ‚ecznym oraz zawodowym. Dążenie do ideaÅ‚u piÄ™kna skÅ‚ania wiele