Święta bez piernika?

Piernik należy do naprawdę wyjątkowych ciast. Kojarzących nam się z dzieciństwem, babciną kuchnią i świętami spędzanymi w gronie najbliższej rodziny. To ciemnobrązowe, twarde lub miękkie (w zależności od rodzaju) ciasto wyrabiane z mieszaniny mąki pszennej i żytniej, mleka, jajek i miodu swój wyjątkowy aromat zawdzięcza silnym korzennym przyprawom. Cynamon, imbir, a czasem goździki, kardamon, gałka muszkatołowa, anyż i lawenda sprawiają, że ciasto pachnie tak wyjątkowo.

WÅ‚aÅ›nie z uwagi na zastosowanie tych przypraw ciasto zyskaÅ‚o nazwÄ™ Piernik od sÅ‚owa „Pierny”, czyli pieprzny. Piernikowe przyprawy stopniowo docieraÅ‚y do Europy głównie po okresie wojen krzyżowych, które zapoczÄ…tkowaÅ‚y rozwój handlu z Bliskim Wschodem. Samo ciasto pochodzi z miast hanzeatyckich, bÄ™dÄ…cych zwiÄ…zkiem miast handlowych leżących w Europie Północnej. Piernik byÅ‚ niejako swoistym symbolem ich powodzenia oraz szerokich kontaktów ze Å›wiatem. Pierwotnie piernik okrzykniÄ™ty zostaÅ‚ także oznakÄ… luksusu, z uwagi na koszty korzennych przypraw w ówczesnych czasach.

Piernikowa receptura zostaÅ‚a tak opracowana, aby wysyÅ‚ane w odlegÅ‚e rejony Å›wiata ciasto wytrzymaÅ‚o dÅ‚ugie podróże lÄ…dowe. Ówczesny piernik swojÄ… trwaÅ‚ość zawdziÄ™czaÅ‚ z jednej strony silnemu „wsadowi” przypraw korzennych, a z drugiej swojej konsystencji - twardoÅ›ci i suchoÅ›ci. Można go byÅ‚o przechowywać w zimnym i suchym miejscu nawet parÄ™ miesiÄ™cy. W Polsce poczÄ…tkowo pierniki wypiekano w Krakowie, potem także Toruniu i GdaÅ„sku. Piernikowe ciasteczka pokrywane z wierzchu czekoladÄ…, bakaliami, a w Å›rodku przekÅ‚adane marmoladÄ…, marcepanem czy czekoladÄ… szybko wtopiÅ‚y siÄ™ w polskÄ… tradycjÄ™ bożonarodzeniowÄ… i staÅ‚y siÄ™ jednym z najważniejszych symboli tych Å›wiÄ…t. Na Å›wiÄ…tecznym drzewku choinkowym nie może zabraknąć różnoksztaÅ‚tnych i różnokolorowych pierniczków. To symbol szczęścia i dostatku.

W natÅ‚oku obowiÄ…zków, zabiegani i zapracowani nie mamy dziÅ› czÄ™sto czasu, by zgodnie z tradycyjnÄ… recepturÄ… przygotować Å›wiÄ…teczne pierniczki, które zawisÅ‚yby na choince. ZdobiÄ…ce Å›wiÄ…teczne drzewko ciasteczka o owalnych ksztaÅ‚tach i różnorodnych kolorach mogÅ‚yby przenieść w bajkowy Å›wiat Bożego Narodzenia, Å›wiÄ…t z dzieciÅ„stwa. Å»eby nie rezygnować z tej magicznej atmosfery i wieloletniej tradycji można siÄ™gnąć po gotowe pierniczki.  MogÄ… być to pierniczki nieozdobione, które można wrÄ™czyć dzieciom, aby dowolnie okrasiÅ‚y je za pomocÄ… kolorowych lukrów i cukrowych posypek.

Zarówno ciasteczka korzenne jak i wypiekane według tradycyjnych receptur, przekładane marmoladą okrągłe pierniczki o różnokolorowych polewach z powodzeniem zastąpią na naszym świątecznym drzewku babcine specjały. Tak, że nawet babcia nie pozna, że to nie jej własna receptura.


fot. Artur