Czym są palce młotkowate? To typ zniekształcenia występującego w obszarze stawów międzypaliczkowych, które dotyczy palców od drugiego do piątego. Czasem obejmuje ono jeden palec, innym razem – kilka jednocześnie. Często przyczyną tej deformacji są zbyt małe, niewygodne buty. Wada może być skorygowane poprzez leczenie zachowawcze lub operacyjne.

Palce młotkowate – objawy i przyczyny

Palec młotkowaty wygina się w środkowym stawie w bardzo charakterystyczny sposób. Układa się on na kształt odwróconej litery V, w pewien sposób przypomina więc młotek. Patrząc na niego od góry można zauważyć na nim twardy nagniotek bądź modzel. Osoby z tym schorzeniem często odczuwają również ból na czubku palca lub też nad środkowym stawem.

Jeśli chodzi o przyczyny palców młotkowatych, jest ich bardzo dużo. Wśród tych najpopularniejszych wymienia się: 

  • spychanie jednego palca przez paluch koślawy, 
  • za małe lub źle dobrane buty, 
  • obuwie o ściętym czubku,
  • długotrwałe obciążenie stopy. 

W momencie, gdy palec jest zgięty zbyt długo, dochodzi do naprężenia mięśni, którym trudno jest się później rozprostować. Kiedy palce ocierają się o but, pojawiają się z kolei modzele i nagniotki. Do tworzenia się palców młotkowatych przyczyniają się również haluksy, które wpływają na nieprawidłowe ułożenie palców.

Palce młotkowate – leczenie operacyjne i zachowawcze

Palce młotkowate można próbować leczyć na wiele różnych sposobów, m.in. poprzez leczenie zachowawcze. Warto w tym celu wykorzystać np. specjalne wkładki lub ochraniacze. Istotne jest również noszenie odpowiedniego obuwia, z luźnymi i miękkimi noskami. Jeśli palec młotkowaty pojawia się u osoby z cukrzycą, należy skontaktować się ze specjalistą jeszcze przed rozpoczęciem jakiegokolwiek leczenia.

Czasem lekarze zalecają osobom z palcem młotkowatym wykonywanie specjalnych ćwiczeń. Według literatury fachowej nie są one jednak skuteczne. Polegają on m.in. na podnoszeniu lekkich przedmiotów z podłogi palcami u stóp. Innym rodzajem ćwiczenia, które są zalecane, jest ugniatanie ręcznika leżącego na podłodze, np. podczas oglądania telewizji. Co więcej, chorym mogą czasami pomóc dostępne w aptekach kliny, które rozdzielają zmienione palce, a co za tym idzie – zapobiegają ich ocieraniu się o siebie, co z kolei zwiększa komfort chodzenia.

Leczenie zachowawcze to tylko jedna z form terapii. Nie jest ona skuteczna w przypadku większych deformacji.  Leczenie operacyjne palca młotkowatego stosowane jest z kolei wtedy, kiedy deformacja jest już utrwalona, a leczenie zachowawcze nie przynosi pożądanych efektów. W takich sytuacjach ortopeda wykonuje najpierw badanie kliniczne oraz zleca prześwietlenie (RTG) stóp w kilku projekcjach. 

Aby przeprowadzić operację, lekarze zwykle wykonują znieczulenie miejscowe lub regionalne. Z reguły nacinają oni palce w okolicy ścięgien. Kolejne kroki zależą w głównej mierze od tego, jak rozległe jest zniekształcenie oraz jaki jest jego rodzaj. Zdarza się, że potrzebne jest usunięcie fragmentu kości przodostopia. Bezpośrednio po zabiegu obszar wokół palca może być opuchnięty, sztywny i zaczerwieniony. Przez tydzień po operacji pacjent nie powinien zbyt dużo chodzić, powinien też nosić miękkie i wygodne buty.

Artykuł powstał we współpracy ze specjalistami z Poradni Chorób Stopy - operacjestopy.pl