Choć szkarlatyna, zwana też płonicą lub szkarłatną gorączką, zwykle dotyka dzieci lub młodzież (najwyższe ryzyko dotyczy przedziału 5-15 lat), również dorośli mogą na nią zachorować.(1) Jest to choroba zakaźna, wywoływana przez bakterie, więc kiedy zauważysz jej objawy musisz zgłosić się do lekarza i zacząć antybiotykoterapię. Przeczytaj więcej na temat szkarłatnej gorączki.

Czy szkarlatyna jest groźną chorobą?

Dawniej szkarłatna gorączka budziła grozę, jednak obecnie, dzięki antybiotykom, w większości przypadków nie powoduje komplikacji. Niemniej powikłania są możliwe. Jeśli bakterie rozprzestrzenią się do innych części organizmu, mogą wywołać infekcję ucha środkowego, ropień okołomigdałkowy, zapalenie płuc, a nawet zapalenie opon mózgowych i gorączkę reumatyczną.(2) Mając szkarlatynę, nie należy wpadać w panikę, ale też choroby nie można ignorować. Trzeba podjąć leczenie zgodnie ze wskazówkami lekarza.

Szkarlatyna – przyczyny i drogi zakażenia

PÅ‚onicÄ™ wywoÅ‚ujÄ… paciorkowce, czyli te same bakterie, które odpowiadajÄ… za rozwój anginy. Niektóre szczepy paciorkowców sÄ… zdolne do produkcji toksyn i to wÅ‚aÅ›nie one powodujÄ… szkarÅ‚atnÄ… gorÄ…czkÄ™. Wyróżniamy trzy różne typy toksyn bakteryjnych, dlatego na szkarlatynÄ™ można zachorować trzykrotnie.(3) Jak dochodzi do zakażenia? Podobnie jak w przypadku wielu innych chorób zakaźnych – drogÄ… kropelkowÄ…, gdy ktoÅ› w TwojÄ… stronÄ™ kicha, kaszle, mówi albo gdy dzielisz siÄ™ z chorym posiÅ‚kiem lub napojem. Dlatego szkarlatyna może Å‚atwo przenosić siÄ™ wÅ›ród czÅ‚onków rodziny lub tej samej klasy w szkole.

Jak objawia siÄ™ szkarlatyna?

Objawy szkarlatyny sÄ… dosyć charakterystyczne. Pierwszym z nich jest wysoka gorÄ…czka, która przekracza 38 stopni C. Ponadto wystÄ™puje silne zaczerwienienie twarzy (z wyjÄ…tkiem okolic ust i brody) oraz wysypka na ciele – pojawiajÄ… siÄ™ drobne, czerwone plamki, a zmiany sÄ… widoczne wyraźnie szczególnie w obrÄ™bie pach, pachwin, Å‚okci, kolan, szyi. Skóra jest szorstka i w dotyku przypomina papier piaskowy. Z biegiem czasu skóra zaczyna siÄ™ Å‚uszczyć – najpierw twarz, potem tułów, po okoÅ‚o 3 tygodniach dÅ‚onie i stopy. SzkarÅ‚atne jest też gardÅ‚o pacjenta. Na jÄ™zyku tworzy siÄ™ biaÅ‚y lub żółtawy nalot, a po kilku dniach jÄ™zyk robi siÄ™ czerwony, z widocznymi brodawkami. Objaw ten okreÅ›la siÄ™ jako jÄ™zyk „truskawkowy” lub „malinowy”, bo faktycznie trochÄ™ przypomina jeden z tych owoców.(1,2,3)

Pozostałe objawy obejmują:

  • • bóle brzucha,
  • • nudnoÅ›ci lub wymioty,
  • • bóle gÅ‚owy,
  • • powiÄ™kszone szyjne wÄ™zÅ‚y chÅ‚onne,
  • • trudnoÅ›ci z przeÅ‚ykaniem.(1)

Objawy wskazujące na szkarlatynę trzeba skonsultować z lekarzem.

Leczenie szkarlatyny

Aby wyjść z choroby, należy przyjmować antybiotyk w dawce wskazanej przez lekarza. Podczas antybiotykoterapii pamiÄ™taj o przyjmowaniu probiotyku, aby chronić naturalnÄ… mikrobiotÄ™ jelitowÄ…. Na czas terapii lepiej unikać kontaktów ze znajomymi, aby nie rozprzestrzeniać choroby dalej. Ze wzglÄ™du na wysokÄ… temperaturÄ™ i ryzyko odwodnienia ważne jest prawidÅ‚owe nawadnianie organizmu – wodÄ…, ale też zupami lub koktajlami (podawanymi w temperaturze pokojowej).(4)

SzkarÅ‚atna gorÄ…czka utrzymuje siÄ™ przez okoÅ‚o tydzieÅ„. U osób, które nie przyjmujÄ… antybiotyku – dwukrotnie dÅ‚użej.(2)

Czy szkarlatynie można zapobiegać?

Nie istnieje szczepionka, która byłaby w stanie ochronić organizm przed szkarlatyną.(3) Ważne jest unikanie kontaktu z chorymi i przestrzeganie ogólnych zasad higieny. Zawsze pamiętaj o częstym myciu dłoni w wodzie z mydłem, zwłaszcza przed posiłkami i po skorzystaniu z toalety. Nigdy nie dziel się napojami, posiłkami, sztućcami, naczyniami. To standardowe zasady profilaktyki wobec anginy, szkarlatyny, a także wielu innych infekcji bakteryjnych oraz wirusowych.

Źródła:

  1. Scarlet Fever. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/scarlet-fever/symptoms-causes/syc-20377406 Data dostępu: 10.01.2019
  2. Scarlet Fever. https://www.nhs.uk/conditions/scarlet-fever/ Data dostępu: 10.01.2019
  3. Duszczyk E. Szkarlatyna (płonica). https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/choroby/chorobyzakazne/74624,szkarlatyna-plonica Data dostępu: 10.01.2019
  4. Johnson S. Scarlet fever. https://www.healthline.com/health/scarlet-fever Data dostępu: 10.01.2019

Najczęściej zadawane pytania



Podobne artykuły:


Wersja do druku