Ciąża to czas ogromnych zmian w organizmie kobiety oraz rozwijającego się dziecka. Kontrowersje budzi moment jej rozpoczęcia, gdyż nie wszyscy naukowcy uznają zapłodnienie komórki jajowej za początek ciąży. Duża część świata naukowego za moment rozpoczęcia ciąży uznaje implantację czyli moment zagnieżdżenia się zarodka w ściance macicy. Dzieje się tak ponieważ początkowe podziały zapłodnionej komórki jajowej następują niejako samoistnie i nie wykazują żadnych specyficznych zmian. Poza tym ponad połowa zarodków ginie niezauważona jeszcze przed implantacją. Następne – po zagnieżdżeniu, ale w każdym kolejnym trymestrze - coraz mniej - na skutek poronienia lub resorpcji, czyli wchłonięcia martwego zarodka. Prawidłowa ciąża trwa średnio 40 tygodni i jest podzielona na 3 trymestry (3 razy po 3 miesiące). Każdy z nich jest kolejnym etapem rozwoju małego człowieka.

Trymestr pierwszy

Pierwsze dziewięć tygodni ciąży to czas najistotniejszy w kształtowaniu się płodu. Wykształcają się wówczas wszystkie najważniejsze narządy: od pierwszego do dziewiątego tygodnia – ośrodkowy układ nerwowy, między 22. dniem a 6. tygodniem – serce, między 3,5 tygodnia a 7. tygodniem – powstają kończyny górne, dolne oraz wzrok. Do końca dziewiątego tygodnia dziecko ma wykształcone  podniebienie, zawiązki zębów, małżowiny uszne i zewnętrzne narządy płciowe oraz właściwie wszystkie narządy wewnętrzne. Oczywiście, w toku dalszego rozwoju będą się one jeszcze doskonalić.  

Właśnie dlatego, że w pierwszym trymestrze tak wiele się dzieje, jest to czas, w którym może dojść do powstania najpoważniejszych wad wrodzonych. Poza czynnikami genetycznymi, na które nie mamy wpływu – jak np. nieprawidłowa Ilość chromosomów warunkująca m.in. zespół Downa, zdarzyć się mogą mutacje wynikające z przyjmowania przez ciężarną farmaceutyków  (przyjęcie w tym czasie jakiegokolwiek leku powinno być konsultowane z lekarzem), stosowanie przez kobietę używek (alkohol, papierosy, narkotyki), niedobór tlenu, zaburzenia hormonalne w organizmie matki, promieniowanie różnego typu itp.

Niezwykle intensywne zmiany hormonalne zachodzące w tym czasie w organizmie kobiety sprawiają, że może ona odczuwać różne dolegliwości począwszy od nudności i osłabienia po intensywne wymioty, a także specyficzne potrzeby żywieniowe: niechęć bądź też szczególny apetyt na określone dania i produkty.

Trymestr drugi i trzeci

Kolejne trzy miesiące ciąży, zwane drugim trymestrem, to czas intensywnego rozwoju układu nerwowego dziecka oraz wzrostu jego ciała. Dzięki wszystkim zachodzącym wówczas zmianom  płód, po zakończeniu tego okresu, ma już szansę na przeżycie poza organizmem matki. Między 4. a 7. miesiącem życia płodowego człowieka następuje intensywny rozwój i dojrzewanie jego narządów wewnętrznych oraz regulacja aktywności, ustala się cykl czuwania i snu. Ciało dziecko pod koniec drugiego trymestru osiąga długość około 35 cm i wagę 50-70 dag.

Ostatni etap ciąży – od siódmego miesiąca do czasu porodu stanowi fazę „doskonalenia się” powstałych struktur w organizmie dziecka. Nie tylko rośnie ono i przybiera na wadze, ale też specjalizują się półkule mózgowe, dojrzewa układ oddechowy, a na sam koniec rozwoju prenatalnego, dziecko pięknieje. Staje się okrąglejsze, skóra zaczyna różowieć, rosną włosy i paznokcie.

Wraz ze wzrostem dziecka, zwiększa się ilość płynu owodniowego i powiększa macica, co skutkuje zmianami zewnętrznymi organizmu kobiety. Pojawia się wypukłość brzucha, który rośnie wraz z rozwijająca się ciążą. Mogą pojawić się dolegliwości ze strony układu pokarmowego (zgaga), zmęczenie, osłabienie, a wraz z przybieraniem przez matkę i dziecko na wadze i powiększaniem się macicy – ucisk na nerwy czy pęcherz moczowy matki. Niektóre kobiety odczuwają też dolegliwości bólowe związane z „rozchodzeniem” się kości miednicy przygotowującej się do porodu.

Zgodnie z kalendarzem ciąży, prawidłowy czas zakończenia ciąży przypada na jej 40. tydzień, jednak jeśli poród nastąpi dwa tygodnie później lub dwa tygodnie wcześniej, a dziecko ma prawidłowo wagę uznaje się, iż ciąża została „donoszona”. 

Podobne artykuły: