Tężec to bardzo ostra choroba zakaźna wywoÅ‚ywana przez bakteriÄ™ - laseczkÄ™ tężca (Clostridium tetani), która znajduje siÄ™ przede wszystkim w nawożonej zwierzÄ™cymi odchodami glebie oraz w kurzu i wodzie. Zazwyczaj do zakażenia dochodzi poprzez zanieczyszczenie otwartej rany, do której dostajÄ… siÄ™ zarodniki tężca. AtakujÄ… one centralny system nerwowy powodujÄ…c bolesne i niekontrolowane skurcze mięśni, a w koÅ„cu Å›mierć. Tężcem może zakazić siÄ™ każdy, kto nie jest zaszczepiony, jednak najbardziej narażone na niebezpieczeÅ„stwo sÄ… noworodki i kobiety w ciąży, mieszkajÄ…ce na terenach wiejskich, sÅ‚abo rozwiniÄ™tych, bez dostÄ™pu do podstawowej opieki medycznej. Gdy dojdzie do zakażenia, bardzo czÄ™sto nie ma już realnej możliwoÅ›ci wyleczenia. W krajach rozwijajÄ…cych siÄ™, na terenach wiejskich umiera nawet 100% zakażonych niemowlÄ…t. Nawet tam, gdzie noworodki majÄ… staÅ‚y dostÄ™p do opieki medycznej, aż 70% zakażonych dzieci spotyka Å›mierć. Tężec nazywany jest „cichym zabójcÄ…” gdyż ogromna liczba maluchów umiera w domach - dlatego narodziny dziecka i jego Å›mierć nie zostajÄ… nigdzie odnotowane. Sytuacja ta jest spowodowana brakiem systemu rejestracji urodzin, brakiem dostÄ™pu do sÅ‚użby zdrowia, jak również kulturowym uwarunkowaniem nie ogÅ‚aszania narodzin dziecka do momentu osiÄ…gniÄ™cia przez nie wieku kilku tygodni. Ocenia siÄ™, że zaledwie 2-5% wszystkich przypadków tężca jest rejestrowanych.Jak dochodzi do zakażenia?Tężec u noworodków jest rezultatem nie przestrzegania podstawowych zasad higieny podczas porodu (np. przeciÄ™cie pÄ™powiny niesterylnymi narzÄ™dziami, odbieranie porodu brudnymi rÄ™kami czy w brudnym ubraniu). Podobnie matki mogÄ… zostać zarażone tężcem podczas porodu odbywajÄ…cego siÄ™ w niehigienicznych warunkach. ObjawyTężec u noworodków objawia siÄ™ gwaÅ‚townie, zabijajÄ…c w ciÄ…gu 3 do 28 dni po porodzie. Pierwsze symptomy choroby ujawniajÄ… siÄ™ w drugim lub trzecim dniu od zakażenia malucha, kiedy to szczÄ™ka i mięśnie twarzy zaczynajÄ… siÄ™ naprężać i zaciskać. Z czasem mięśnie noworodka sztywniejÄ… i twardniejÄ… powodujÄ…c szczÄ™koÅ›cisk. Od tej chwili nie jest już możliwe karmienie dziecka piersiÄ…. Kolejnymi symptomami jest sztywnienie i wyginanie ciaÅ‚a maleÅ„stwa w Å‚uk. Może nawet dojść do konwulsji, które sÄ… wynikiem dziaÅ‚ania bodźców zewnÄ™trznych: Å›wiatÅ‚a, dźwiÄ™ku lub nawet dotyku. W koÅ„cu maluch nie może dÅ‚użej oddychać i umiera. Jak chronić dzieci i ich mamy?DziÄ™ki zachowaniu higieny podczas porodu, matki i ich dzieci mogÄ… być w 100% chronione przed tężcem. Jednak nic nie zastÄ…pi szczepionki przeciw tężcowi (TT), znanej już od 90 lat, która jest wyjÄ…tkowo bezpieczna i niedroga. Chroni ona nie tylko kobiety w ciąży, ale również ich maluchy przez pierwsze dwa miesiÄ…ce życia. Podanie kobiecie piÄ™ciu dawek szczepionki zawierajÄ…cej antygeny, jest gwarancjÄ… ochrony przed tÄ… chorobÄ… przez dziesięć lat. Natomiast już dwie dawki szczepionki podane kobiecie w ciąży sprawiajÄ…, że matka wytwarza przeciwciaÅ‚a, które przedostajÄ… siÄ™ do ukÅ‚adu odpornoÅ›ciowego jej dziecka. Maluch jest wtedy bezpieczny przez dwa miesiÄ…ce po narodzinach. Aby noworodek byÅ‚ dalej chroniony przed tężcem, w czwartym, szóstym i dziesiÄ…tym tygodniu, musi otrzymać kombinacjÄ™ szczepionek przeciw bÅ‚onicy, tężcowi i krztuÅ›cowi (DTP). Kraje najwiÄ™kszego ryzykaTężec jest chorobÄ…, która przede wszystkim dotyka kraje o bardzo niskim poziomie rozwoju. Tereny, na których toczÄ… siÄ™ wojny oraz konflikty zbrojne sÄ… najbardziej zagrożone. Wymienia siÄ™ osiem krajów, w których współczynnik umieralnoÅ›ci na tężec wynosi ponad 70%, sÄ… to: Bangladesz, Chiny, Demokratyczna Republika Kongo, Etiopia, Indie, Nigeria, Pakistan oraz Somalia. Tumba Terez – 17-letnia mama Tumba Terez wypoczywa na zniszczonym materacu, uÅ‚ożonym w zabÅ‚oconej chacie w centrum zdrowia jednej z afrykaÅ„skich wiosek. Tumba, jak każda mÅ‚oda mama, zachwyca siÄ™ swoim dzieckiem - Å›licznÄ…, maÅ‚Ä… córeczkÄ…. Jednak historii życia Tumby nie możemy porównać do życia 17-latki z kraju rozwiniÄ™tego. „Do 13 roku życia chodziÅ‚am do szkoÅ‚y, jednak rodzicom zabrakÅ‚o pieniÄ™dzy na mojÄ… dalszÄ… edukacjÄ™. JeÅ›li siÄ™ nie uczysz, musisz wyjść za mąż. Rodzice zaaranżowali dla mnie małżeÅ„stwo ze starszym chÅ‚opcem z tej samej wioski. WyszÅ‚am za mąż, jak miaÅ‚am 14 lat - mówi Tumba. - Przed porodem rozmawiaÅ‚am z kobietami z mojej wioski, dopytywaÅ‚am siÄ™, jak to bÄ™dzie. Na szczęście mieliÅ›my wystarczajÄ…co pieniÄ™dzy, abym mogÅ‚a urodzić w tutejszym centrum zdrowia - cieszy siÄ™ Tumba - W przeciwnym razie musiaÅ‚abym urodzić w domu. NaprawdÄ™ martwiÅ‚am siÄ™, że moja córeczka mogÅ‚aby zachorować, dlatego program szczepieÅ„ przeciwko tężcowi jest dla mnie niezwykle ważny. Jestem szczęśliwa, że mogÅ‚am dostać szczepionkÄ™ w ciąży. Poród ze Å›wiadomoÅ›ciÄ…, że ja i moje dziecko bÄ™dziemy zdrowe, byÅ‚ dużo Å‚atwiejszy.” Mąż Tumby obecnie ma 19 lat i pracuje w kopalni. Podczas gdy on bÄ™dzie w pracy, Tumbie w odzyskaniu siÅ‚ i dbaniu o jej maleÅ„stwo bÄ™dzie pomagaÅ‚a jej 15-letnia przyjaciółka. Salome Balumbwa - pracownik sÅ‚użby zdrowia w wiosce Maluka w Demokratycznej Republice Kongo45 letnia Salomea, matka trójki dzieci, przez 12 lat pracowaÅ‚a jako pielÄ™gniarka w Demokratycznej Republice Kongo. Jest jednÄ… z kilkunastu osób w jej wiosce, odlegÅ‚ej o 74 km od stolicy kraju Kinszasy, odpowiedzialnych za dostarczenie szczepionek kobietom i ich dzieciom. Do najbliższego centrum zdrowia sÄ… 4 godziny drogi piechotÄ…, dlatego to Salome i jej koledzy podróżujÄ… do pobliskich wiosek, aby dostarczyć szczepionki potrzebujÄ…cym.„W ciÄ…gu ostatnich dwóch dni zaszczepiÅ‚am ponad 100 kobiet, ogromna liczba potrzebujÄ…cych jeszcze czeka na podanie lekarstwa. Przed nami dÅ‚uga droga. Dzisiaj rano byÅ‚am w wiosce oddalonej o 2 km stÄ…d, a wieczorem jadÄ™ do kolejnej miejscowoÅ›ci, aby zaszczepić te kobiety, które przez caÅ‚y dzieÅ„ pracowaÅ‚y w polu. Poza podaniem szczepionki, naszym zadaniem jest pouczenie kobiet o znaczeniu szczepienia i zachÄ™cenie ich, aby przyjęły kolejne dawki. Zdrowie matek i dzieci jest najważniejszÄ… sprawÄ… na tych terenach. Dlatego ogromnie cieszÄ™ siÄ™, że mogÄ™ im pomagać, pomimo tego, że praca bywa czÄ™sto bardzo trudna i mÄ™czÄ…ca. Najbardziej ważne dla mnie w mojej pracy sÄ… narodziny maluchów i to, że mogÄ™ dostarczyć mÅ‚odym mamom wiedzy na temat porodu i prawidÅ‚owego dbania o dzieci.”

Najczęściej zadawane pytania



Podobne artykuły:

Problemy z dzieckiem

Wersja do druku