Prostata, zwana inaczej gruczołem krokowym, to niewielki narząd występujący tylko u mężczyzn, który znajduje się w miednicy mniejszej poniżej pęcherza moczowego. Wśród chorób prostaty wyróżniamy zapalenie, łagodny rozrost oraz raka prostaty. Nowotwór prostaty jest drugim co do częstości, zaraz po raku płuc, nowotworem występującym u mężczyzn, dlatego ważne jest wczesne i regularne badanie tego narządu.

Funkcja gruczołu krokowego

Dzięki obecności gruczołu krokowego mężczyźni są zdolni do prokreacji. Prostata produkuje płyn, który wchodzi w skład spermy, zawierający substancje odżywcze wspomagające plemniki w drodze do komórki jajowej. Jest to mętna, biaława wydzielina, która uchodzi do cewki moczowej dzięki kurczącej się torebce z mięśni gładkich otaczającej gruczoł.

Najczęstsze choroby

Prostata, tak jak każdy gruczoł, może ulec zapaleniu, zarówno w formie przewlekłej, jak i ostrej. Najczęściej jest to infekcja wtórna do zapalenia pęcherza moczowego lub cewki moczowej. Czynnikiem etiologicznym w większości przypadków jest E. coli, jednak mogą być to bakterie takie jak P. aeruginosa, Klebsiella czy Enterococcus. Czynnikami sprzyjającymi mogą być zaburzenia anatomiczne czy choroby neurologiczne prowadzące do zastoju moczu.

Niektóre bakterie, takie jak Chlamydia, mogą być przenoszone drogą płciową. Objawy to najczęściej: ból nad spojeniem łonowym, ból krocza, pieczenie cewki i obecność krwi w spermie. Leczenie opiera się na wprowadzeniu antybiotykoterapii celowanej po wykonaniu antybiogramu z moczu oraz stosowaniu niesteroidowych leków przeciwzapalnych.

Zdecydowanie częstszym schorzeniem jest łagodny rozrost prostaty, który dotyka ok. 60% mężczyzn po 75. roku życia. Polega ono na rozroście komórek zrębu i nabłonka, które prowadzą do powiększenia rozmiarów gruczołu oraz ucisku na cewkę moczową. To skutkuje zaburzeniami w oddawaniu moczu pod postacią słabego i przerywanego strumienia moczu oraz uczucia niepełnego odróżnienia pęcherza. Może pojawić się także nykturia i parcia naglące. Leczenie we wczesnych stadiach choroby obejmuje stosowanie leków bez recepty, takich jak Prostamol Uno. Jeśli nie przynoszą one oczekiwanych efektów, wprowadza się leczenie farmakologiczne, stosując blokery receptora alfa-adrenergicznego, inhibitory 5-alfa-reduktazy lub leczenie skojarzone. W niektórych przypadkach niezbędne może okazać się leczenie operacyjne.

Ostatnim schorzeniem jest nowotwór prostaty, którego objawy łączą ze sobą te występujące przy łagodnym rozroście prostaty i zapaleniu.

Jak zapobiegać chorobom prostaty?

Rozpoznanie wyżej wymienionych schorzeń tylko na podstawie występujących objawów nie jest możliwe, dlatego jeśli pojawiają się symptomy mogące sugerować chorobę gruczołu krokowego, należy skontaktować się z lekarzem. Chorobom prostaty zapobiegamy poprzez utrzymywanie prawidłowej masy ciała oraz prowadzenie zdrowego stylu życia ze zbilansowaną i pełnowartościową dietą. Niezmiernie ważne jest wykonywanie corocznych badań profilaktycznych u mężczyzn po 50. roku życia. Obejmują one również profilaktykę raka stercza poprzez badanie poziomu PSA oznaczanego z krwi żylnej.


Najczęściej zadawane pytania


Jakie są najczęstsze objawy problemów z prostatą?

Specjaliści wskazują, że uwagę powinno zwrócić pojawienie się zdecydowanie częstszego niż dotychczas oddawania moczu, wydłuży się również czas mikcji, może występować bol i nieprzyjemne pieczenie w czasie oddawania moczu, trudności w rozpoczęciu, osłabienie ciśnienia, przerywany strumień, parcia naglące, czy uczucie niepełnego opróżnienia pęcherza.

Jakie badania wykonuje się przy problemach z prostatą?

Podstawą jest wykonanie badania per rectum, czyli badania ręcznego, lekarz ocenia w nim czy nie ma wyczuwalnych zmian w obrębie prostaty. Zaleca się również USG pęcherza moczowego, aby określić ilości zalegającego w nim moczu. Ponadto często wykonuje się również analizę krwi pod kątem występowania antygenu sterczowego PSA - jest to profilaktyka raka gruczołu krokowego.

Kiedy i jak często panowie powinni wykonywać badanie PSA?

Mężczyźni po 50 roku życia powinni profilaktycznie wykonywać takie badanie 1-2 razy do roku, konieczne są wówczas również regularne kontrole urologiczne. Jeśli w rodzinie u mężczyzn występował rak stercza, to badania diagnostyczne w tym kierunku można rozpocząć regularnie wykonywać już po 40 roku życia.

Jakie są przyczyny zapalenia prostaty?

Jeśli występuje ostre i przewlekłe zapalenie gruczołu krokowego, to najczęściej odpowiedzialne są za nie bakterie, zwykle E.coli, które wymagają zastosowania odpowiednich antybiotyków. Można się jednak spotkać z niebakteryjnym zapaleniem prostaty, którego przyczyny nie są dokładnie znane. Wymienia się jednak czynniki ryzyka, takie jak: nadmierne narażenie na stres, zaburzenia autoimmunologiczne i hormonalne, problemy psychiczne i emocjonalne.

Jak często występuje rak prostaty u mężczyzn?

Stanowi on drugi, pod względem częstotliwości występowania, rodzaj nowotworów u mężczyzn. Zwykle stwierdza się go u panów, którzy przekroczyli 50 rok życia. Jedynie badania profilaktyczne są w stanie ochronić przed jego rozwojem, gdyż bywa późno wykrywany, z uwagi na fakt, że początkowo nie daje wyraźnych objawów. Jeśli nie zostanie poddany leczeniu, to jego cechą charakterystyczną jest szybkie pojawianie się przerzutów.


Podobne artykuły:


Wersja do druku