Święta to czas, który w sposób oczywisty łączymy z postacią Świętego Mikołaja, wtedy też pojawia się wiele pytań ze strony dzieci dotyczących jego osoby. Kim był naprawdę i gdzie mieszkał? Czy w innych krajach też się pojawia? Nie wspominając już o pytaniu czy rzeczywiście istnieje i przynosi prezenty.

CzÄ™sto nieÅ‚atwo na nie odpowiedzieć, bez oszukiwania dziecka, ale też odbierania mu magii Å›wiÄ…t. PrzywoÅ‚ujemy zatem kilka faktów z historii oraz zwyczajów i tradycji  - nie tylko polskich. Wszystko po to, by móc peÅ‚niej przedstawić dziecku postać kojarzonÄ… przede wszystkim z czerwonym kubrakiem, wielkim brzuchem i Å›nieżnobiaÅ‚Ä… brodÄ….

Mikołaj historyczny
Mikołaj urodził się w Patras, na terenie dzisiejszej Turcji, ok. 270 roku w zamożnej rodzinie. Znany był z wrażliwości na ludzką krzywdę, zwłaszcza materialną. Po śmierci rodziców szczodrze obdarowywał potrzebujących, wykorzystując rodzinny majątek. Robił to zawsze w sposób uniemożliwiający odkrycie darczyńcy. Został biskupem miasta Mira i z powodu pełnionej funkcji w tradycji znany jest jego wizerunek z charakterystyczną mitrą i pastorałem.
Data 6 grudnia jest dniem śmierci Mikołaja, która miała miejsce między 345 a 352 rokiem. Dla chrześcijan śmierć świętego jest równoznaczna z jego narodzinami dla nieba, dlatego też w tradycji chrześcijańskiej istniał zwyczaj wysyłania do siebie kartek adwentowych z pozdrowieniami w dniu poprzedzającym rocznicę śmierci Mikołaja.

MikoÅ‚aj, jakiego znamy w Polsce…

W Polsce panuje zwyczaj obdarowywania prezentami dzieci grzecznych, ich niegrzeczni rówieśnicy mogą liczyć co najwyżej na rózgę lub obierki z ziemniaków. Mikołaj, jeśli się ujawnia, przed wręczeniem prezentu pyta każdego jak się w ostatnim roku sprawował, ale nawet jeśli nie był przykładem dla innych, to może liczyć na upominek. Jest tak, ponieważ Mikołaj po prostu bardzo lubi dzieci, pokłada w nich dużo wiary i ufa, że w następnym roku się poprawią. Jeśli Święty pozostaje w ukryciu, to dary najmłodsi znajdą pod poduszkami, w skarpetkach lub wyczyszczonych butach.
W różnych częściach Polski upominki dzieciom dostarczają różne postacie. Na Pomorzu, Kaszubach, Kujawach i w Wielkopolsce 6 grudnia dary przynosi Mikołaj, ale już w Boże Narodzenie jest to Gwiazdor. Na Górnym Śląsku Gwiazdora zastępuje Dzieciątko, które utożsamiane jest z Jezusem Chrystusem. Podobnie jest w Małopolsce, gdzie w nocy z 5 na 6 grudnia niespodzianki dla grzecznych dzieci zostawia Mikołaj, a w święta bożonarodzeniowe robi to Aniołek. Centralną Polskę razem ze stolicą Mikołaj odwiedza 24 grudnia, w Wigilię Bożego Narodzenia.

…i jakiego znajÄ… inne narody
W Holandii i Belgii MikoÅ‚aj znany jest jako Sinterklaas. W ostatniÄ… sobotÄ™ listopada przypÅ‚ywa statkiem parowym i zostawia podarki dla grzecznych dzieci w butach, które muszÄ™ je wczeÅ›niej zostawić przy kominku. Odpowiednikiem MikoÅ‚aja w Rosji jest Dziadek Mróz, wykorzystano tam jego podobieÅ„stwo do postaci z popularnej bajki. Jak mówi tradycja, w rozdawaniu podarków w noc sylwestrowÄ… pomaga mu Åšnieżynka. Do Rosji mógÅ‚ przywÄ™drować jako postać legendy o Å›w. MikoÅ‚aju z Azji, ale już w starosÅ‚owiaÅ„skich mitach pojawiaÅ‚a siÄ™ postać Zimnika, który byÅ‚ dobrodusznym staruszkiem.  Jego sanie ciÄ…gniÄ™te sÄ… nie przez renifery, a trzy konie. Nie da siÄ™ ukryć, że swój udziaÅ‚ w propagowaniu popularnoÅ›ci tej postaci w Rosji miaÅ‚ komunizm, który negowaÅ‚ kult Å›wiÄ™tych, a wiÄ™c także MikoÅ‚aj nie byÅ‚ tam mile widziany.

WÅ‚osi natomiast majÄ… BefanÄ™. Kim ona jest? To czarownica, a w zasadzie bardziej wiedźma, choć uÅ›miechniÄ™ta, którÄ… porównać można do Baby Jagi. W nocy z 5 na 6 stycznia lata na miotle roznoszÄ…c prezenty grzecznej dziatwie, a dla nieposÅ‚usznych ma kawaÅ‚ek wÄ™gla, czosnek i cebulÄ™. Aby przekonać jÄ… do siebie, trzeba zostawić na stole mandarynkÄ™ lub pomaraÅ„czÄ™ i kieliszek wina. WedÅ‚ug podaÅ„ miaÅ‚a doÅ‚Ä…czyć do Trzech Króli, ale nie zdążyÅ‚a i teraz co roku rozdaje prezenty, które nie trafiÅ‚y do Jezusa. Podobna do Befany jest niemiecka Frau Berta o wielkich stopach i nosie, która czÄ™sto napÄ™dza strachu źle zachowujÄ…cym siÄ™ dzieciom. Prezentów przez niÄ… zostawionych trzeba szukać na parapecie, pod schodami albo poduszkÄ…. Podobnie jak „zachodni” MikoÅ‚aj do domów wchodzi przez komin. Także we Francji zamiast MikoÅ‚aja spotkać można kobietÄ™, jest niÄ… Dame Abonde. Ta dobra wróżka rozdaje prezenty w noc sylwestrowÄ…, ale czasem wyrÄ™czajÄ… jÄ… w tym dwaj przyjaciele - Pere Noel i Pre Fouettard. Natomiast naszych sÄ…siadów z poÅ‚udnia, Czechów i SÅ‚owaków odwiedza Mikulas, który spÅ‚ywa do nich z nieba po zÅ‚otej nitce, a towarzyszÄ… mu anioÅ‚ i czart.

Jak widać, w różnych miejscach na świecie Mikołaj znany jest pod różnymi imionami, a razem z nimi jego postać zmienia się czasem nie do poznania. Nie zmienia się za to fakt, że razem z nadejściem każdej zimy i świąt bożonarodzeniowych Mikołaj pojawia się, bo przecież ktoś musi rozdać prezenty grzecznym dzieciom. Dla nich każde święta i Mikołaj kojarzą się z radosnym czasem pełnym niespodzianek.

Źródło: www.miejscadzieci.pl


Najczęściej zadawane pytania



Podobne artykuły:

Kosze prezentowe
ekspres do kawy

Wersja do druku