Pomysł założenia własnego biznesu niesie ze sobą bardzo dużo obaw, szczególnie związanych ze skomplikowanymi formalnościami, które na początku mogą być przytłaczające. Jednak przy wyborze działalności nierejestrowanej wygląda to zupełnie inaczej i stopień skomplikowania zmniejsza się w porównaniu z tradycyjną działalnością gospodarczą.

Działalność nierejestrowana jest to legalna forma prawna w Polsce, która daje możliwość przedsiębiorcom uniknięcia płacenia składek ZUS czy prowadzenia księgowości, ale nie zabrania równolegle obsługiwać klientów i wystawiać im rachunki. Ten sposób prowadzenia biznesu staje się bezpiecznym sposobem na przetestowanie pomysłów biznesowych przy minimalnej ilości obowiązków administracyjnych i fiskalnych. 

 

Czym jest działalność nierejestrowana?

 Działalność nierejestrowana nazywana jest inaczej działalnością bez rejestracji. Pojęcie to zostało wprowadzone w 2028 roku w pakiecie ustaw - Konstytucja dla biznesu i stało się legalną alternatywą dla osób chcących bezpiecznie dorobić bez wymogu rejestracji firmy lub, jak zostało wspomniane wcześniej, przetestować projekt biznesowy, co do którego nie mamy pewności lub opłacalnej ilości klientów do utrzymania rejestrowanej działalności.

Prowadzenie działalności nierejestrowanej należy postrzegać jako drobna działalność zarobkowa realizowana przez osoby fizyczne, która nie wymaga standardowej rejestracji. Nie jest to tak jak w przypadku działalności gospodarczej działalność zorganizowana i ciągła o charakterze zarobkowym, prowadzona we własnym imieniu i wobec której jest wymóg realizacji konkretnych kroków prawnych i księgowych. Warto też dodać, że nie ma obowiązku rejestrowania działalności kiedy w ramach miesięcznego przychodu nie przekraczamy w żadnym z miesięcy 75% minimalnego wynagrodzenia za pracę w Polsce.

Kto może prowadzić działalność gospodarczą?

Założenie działalności nierejestrowanej zalecane jest dla osób, które charakteryzują się przedsiębiorczym podejściem do biznesu i którzy w wolnym czasie rozpoczynają dodatkową działalność. Warto wspomnieć, że taką działalność może prowadzić osoba posiadająca inne źródła dochodu, np. z umowy o pracę.

Mimo tego, że działalność nierejestrowana wydaje się nie być opcją dla każdego, warto pamiętać, że trzeba spełniać poniższe warunki, aby móc ją prowadzić.

  1. Maksymalny miesięczny przychód - w kontekście nierejestrowanej działalności obowiązuje limit przychodu wynikający z 75% minimalnego wynagrodzenia za pracę. W okresie 1.01–30.06.2024 miesięczny przychód nie może przekroczyć kwoty 3181,50 złotych, a w okresie 1.07–31.12.2024 kwoty 3225 złotych miesięcznie. Oczywiście do tego limitu wliczany jest tylko przychód w działalności, a nie na podstawie umowy o pracę czy umowy zlecenie.

      2. Odpowiedni odstęp czasowy od zawieszenia/zamknięcia działalności gospodarczej  - musi upłynąć minimum 5 lat (60 miesięcy) od zawieszenia lub zamknięcia poprzedniej działalności gospodarczej. Jeśli nadal prowadzimy rejestrowaną działalność, nie możemy prowadzić drugiej nierejestrowanej działalności.

Sprawdź jak założyć działalność nierejestrowaną w 2024 roku: https://www.ifirma.pl/dzialalnosc-nierejestrowana-w-roku-2024


Jakie obowiązki mają osoby prowadzące działalność nierejestrowaną?

 Ustawodawca przewiduje następujące obowiązki dla prowadzących nierejestrowaną działalność:

Zależy Ci na usprawnieniu całego procesu księgowego? Skorzystaj z oferty darmowego programu do faktur od Ifirma: https://www.ifirma.pl/program-do-faktur

 

Działalność nierejestrowana a zarobki 

 Najnowsze obliczenia w roku 2024 wykazują, że prowadząc działalność nierejestrowaną można zarobić nawet 38 439 zł. Należy jednak pamiętać, że w rocznym rozliczeniu PIT odprowadzanie podatku należy zrobić na zasadach ogólnych. Przy rocznym przychodzie do 120 000 zł obowiązuje 12% podatku. Oczywiście można odliczyć również całoroczne koszty, ale należy mieć dokumenty potwierdzające zakup materiałów czy usług potrzebnych do prowadzenia działalności i uzyskania przychodów.

 

Na czym polega założenie działalności nierejestrowanej

 Proces zakładania nierejestrowanej działalności nie jest wymagający. Warto jednak od samego początku zanalizować ile czasu będzie zajmowało jej prowadzenie i czy posiadamy możliwość uzyskania oczekiwanych korzyści oraz czy mamy na tyle niezbędnych zasobów, aby tym się zająć. Pomysł na biznes najlepiej testuje się przy interakcji z klientem, ale wizja i plan działania od samego początku ułatwią stawianie kolejnych kroków i zdobywanie kolejnych klientów. Skupienie się na ustaleniu strategii marketingowej, formy kontaktu, czasu, w którym skupimy się tylko na biznesie jest kluczowe.

 Bardzo ważnymi elementami identyfikowania działalności są nazwa firmy oraz logo, które warto wykorzystać w mediach społecznościowych i witrynach internetowych.

Założenie działalności nierejestrowanej nie wymaga zgłaszana jej i składania wniosku do urzędu skarbowego, o wpis CEIDG, ZUS-u i GUS-u. W tego typu działalności nie potrzebujemy też numerów NIP i REGON. 

 

Świadczenie usług a działalność niezarejestrowana

 Za wyjątkiem kilku specjalizacji, które wymagają specjalnych koncesji, działalność nierejestrowana daje nieograniczone możliwości osobom o wielu umiejętnościach i pomysłach na biznes. Warto zatem połączyć prowadzenie biznesu z własną pasją, umiejętnościami oraz tym co w naszej okolicy jest potrzebne. Tego typu formę wybierają najczęściej rękodzielnicy, korepetytorzy, influencerzy, fotografowie czy cukiernicy lub osoby, które nie są pewnie, że uzyskają stały przychód każdego miesiąca i jednocześnie pracują na umowę o pracę lub zlecenie.

Są jednak usługi, których nie wolno świadczyć przy jednoczesnym prowadzeniu działalności nierejestrowanej. Są to między innymi: ochrona osób lub mienia, sprzedaż alkoholu, organizowanie imprez turystycznych, usługi detektywistyczne oraz zbieranie odpadów. Dodatkowo wyłącza się usługi zdefiniowane jako działalność gospodarcza w rozumieniu ustawy Prawo przedsiębiorców, np. pośrednictwo ubezpieczeniowe, w tym czynności agencyjne (zgodnie z ustawą o dystrybucji ubezpieczeń) czy prowadzenie ksiąg rachunkowych (zgodnie z ustawą o rachunkowości).

 Warto również wspomnieć, że są usługi objęte specyficznymi zasadami. Ogólne zasady prowadzenia działalności nierejestrowanej mówią o zwolnieniu od podatku VAT na podstawie art. 113 ust. 1 lub 9 ustawy o podatku od towarów i usług. Ustawodawca jednak przewidział kilka rodzajów działalności, które wymagają statusu płatnika VAT, co wiąże się z koniecznością posiadania numeru NIP oraz prowadzenia rejestru sprzedaży i zakupów. Do takich usług należą: prawnicze, jubilerskie, doradcze, dostawa wyrobów z metali szlachetnych czy towarów opodatkowanych akcyzą, a także związane ze sprzedażą środków transportu czy nieruchomości. 

 Zapoznaj się z cyklem, który prowadzimy: Kanały komunikacji marketingowej, który pomoże Ci prowadzić marketing w social mediach: https://www.ifirma.pl/author/marcin-malecki

PIT w kontekście działalności nierejestrowanej 

 Każdy prowadzący działalność nierejestrowaną powinien wiedzieć jak ją prawidłowo rozliczyć. Należy go dokonać za pomocą druku PIT-36 w części "Dochody i straty podatnika". W wierszu "Działalność nierejestrowana" trzeba wykazać osiągnięte przychody i koszty z działalności bez rejestracji.

Prowadzenie działalności gospodarczej niezarejestrowanej nie tworzy obowiązku wykazania zaliczki na podatek, co wynika z faktu braku wymogu obliczania i wpłacania zaliczki w trakcie roku podatkowego. Zeznanie PIT-36 składa się w terminie do 30 kwietnia 2024 roku. Zeznanie podatkowe można złożyć w formie papierowej w Urzędzie Skarbowym lub w formie elektronicznej, włączając w to usługę Twój e-PIT. Zeznanie należy złożyć w Urzędzie Skarbowym zgodnie z miejscem zamieszkania w dniu składania zeznania podatkowego. Jeśli posiadamy działalność nierejestrowaną i jesteśmy w związku małżeńskim, nadal mamy możliwość skorzystania ze wspólnego opodatkowania z małżonkiem/ką. Przysługuje nam również możliwość skorzystania z przysługujących ulg podatkowych.