Hydroksyapatyt to minerał pochodzący z grupy fosforanów wapniowych, występujący naturalnie w przyrodzie, oznaczany skrótami HA, HAp i OHAp. Jest on obecny także w ludzkim organizmie, odpowiada za powstawanie kości i zębów, jak i również za ich odporność na uszkodzenia mechaniczne oraz przeciążenia. Stanowi on od 60 do nawet 80% masy kostnej. Prawidłowe funkcjonowanie układu kostnego bez hydroksyapatytu jest wręcz niemożliwe. Substancja ta wykorzystywana jest najczęściej w medycynie, a zwłaszcza w transplantologii, stomatologii i medycynie estetycznej.
Występujący samodzielnie jest materiałem kruchym, dlatego tez wykorzystywany jest często jako wypełniacz. W połączeniu z elastycznym materiałem tworzy odporny kompozyt, który posiada cechy obu składników. Hydroksyapatyt wykazuje wysoką biozgodność, a jego syntetyczną formę wytwarza się różnymi metodami, np. mokrymi, suchymi, hydrotermalnymi czy topnikowymi. Metody mokre polegają na reakcjach zobojętniania kwasów oraz reakcjach między roztworami soli, w trakcie metod suchych składniki, z których powstaje hydroksyapatyt, znajdują się w stanie stałym, a metody topnikowe opierają się na zapoczątkowaniu reakcji między topnikami i substratami, w wyniku czego powstaje materiał zbliżony do wspomnianej substancji.
Hydroksyapatyt – rola w stomatologii
Hydroksyapatyt świetnie wiąże się z tkanką kostną, stymulując kości do wzrostu, dlatego też można używać go np. do pokrywania implantów. Biozgodny materiał zapobiega przesuwaniu się i ruchomości endoprotez, a także występowaniu stanów zapalnych.
Wspomniana substancja może pełnić rolę alternatywy dla fluoru. Działa remineralizująco, co znaczy, że wzmacnia zęby i może odbudowywać niektóre ubytki. Środki z hydroksyapatytem mogą być stosowane także w trakcie wybielania zębów za pomocą żelu zawierającego nadtlenek wodoru bądź nadtlenek karbamidu.
Preparaty z hydroksyapatytem
Możemy wymienić dwa najczęściej stosowane preparaty z dodatkiem hydroksyapatytu. To pasty do zębów i płyny do płukania jamy ustnej. W tych pierwszych, o czym wspomnieliśmy już wcześniej, hydroksyapatyt wzmacnia szkliwo i odbudowuje jego ubytki, co czyni go substancją chroniącą przed próchnicą. Wypełnia także drobne pęknięcia i bruzdy, przyczyniając się do wzrostu odporności na działanie szkodliwych czynników. Występuje również w tych pastach do zębów, które rekomendowane są osobom cierpiącym na nadwrażliwość. Znajdziesz go w takich produktach jak Smilesonic Sensitive, Biorepair Kids czy Vitis Sensitive.
Hydroksyapatyt w środkach do płukania jamy ustnej pełni podobną rolę co w pastach do zębów. Występuje bowiem w płynach o działaniu remineralizującym, wybielającym, przeciwpróchniczym, a także w tych zwalczających nadwrażliwość zębów. Środek ten znajdziemy także w pastach Smilesonic dostępnych na stronie https://smilesonic.com/pl/kategoria-produktu/pasty-do-szczoteczek-sonicznych/ Płyny do płukania jamy ustnej z hydroksyapatytem oferowane są przez takich producentów jak Vitis, Splat, Biorepair, ApaCare czy BlanX.
Hydroksyapatyt – dla kogo?
Podsumowując, środki stomatologiczne z dodatkiem hydroksyapatytu rekomendowane są w następujących sytuacjach: u dzieci w przypadku występowania próchnicy (zamiast fluoru), u dorosłych przy ubytkach zębowych oraz uszkodzeniach szkliwa, a także u tych osób, które skarżą się na nadwrażliwość zębów w trakcie spożywania zimnych, gorących, słodkich lub kwaśnych posiłków i napojów. Można znaleźć go również w preparatach wybielających, gdyż wzmacnia szkliwo, które obarczone jest ryzykiem uszkodzenia w wyniku kontaktu
z substancjami silnie ścierającymi.
Warto wspomnieć też o zastosowaniu hydroksyapatytu w medycynie estetycznej. Podaje się go osobom o wiotkiej i pozbawionej napięcia skórze, której dodatkowo brakuje objętości. Wprowadzany jest w okolicę dolnego i środkowego piętra twarzy, gdzie skóra wymaga sporego zagęszczenia.