źródło zdjęcia: unsplash.com
Na czym polega działanie tabletki "dzień po"?
Głównym zadaniem tabletki "dzień po" jest stworzenie optymalnych warunków, dzięki którym nie dojdzie do zapłodnienia. Na polskim rynku dostępne są dwa rodzaje takich pigułek: Escapelle oraz EllaOne. Działanie pierwszej z nich opiera się przede wszystkim na odpowiednim hamowaniu owulacji zwłaszcza wtedy, kiedy tabletka została przyjęta jeszcze przed jajeczkowaniem. Syntetyczny hormon zwany progesteronem jednocześnie zmienia przy tym strukturę błony śluzowej macicy w taki sposób, aby zarodek nie miał możliwości implantacji. Z kolei tabletka EllaOne, dzięki substancji czynnej jaką jest octan uliprystalu nie doprowadza do wypuszczenia komórki jajowej, a także znacząco utrudnia zagnieżdżenie się pęcherzyka ciążowego.
Warto przy tym zauważyć, że tego typu pigułka nie wykazuje właściwości poronnych, ani nie zagraża życiu zarodka, który już wcześniej zagnieździł się w macicy. Obecnie w Polsce tabletki awaryjne wypisywane są wyłącznie na receptę.
Kiedy należy stosować tabletkę "dzień po"?
Tabletka "dzień po" nie powinna być stosowana jako zamiennik innych metod antykoncepcji. Taką pigułkę należy zażywać wyłącznie w sytuacjach awaryjnych, które mogłyby skończyć się ciążą. Wśród nich wymienia się:
- pęknięcie lub zsunięcie się prezerwatywy;
- pominięcie tabletki antykoncepcyjnej;
- oderwanie się plastra antykoncepcyjnego;
- nieodpowiednie stosowanie globulek antykoncepcyjnych;
- odbycie stosunku seksualnego w dni płodne;
- odbycie stosunku seksualnego bez żadnego zabezpieczenia;
- odbycie stosunku przerywanego zakończonego wczesnym wytryskiem w drogach rodnych kobiety;
- wypadnięcie wkładki wewnątrzmacicznej;
- opóźnione o czternaście dni wstrzyknięcie noretysteronu;
- opóźnione wstrzyknięcie progesteronu albo estrogenu;
- gwałt.
Pigułkę Escapelle powinno się przyjąć do 72 godzin od współżycia. Z kolei tabletka "dzień po" ElleOne działa wyłącznie przez 120 godzin od odbycia stosunku seksualnego. Należy jednak szczególnie pamiętać, że mimo wysokiej skuteczności (98-99%), nigdy nie można z góry założyć, że tego typu antykoncepcja awaryjna na pewno zadziała w 100%.
Tabletka "dzień po" a przeciwwskazania
Istnieje szereg przeciwwskazań, które uniemożliwiają stosowanie tabletki "dzień po". Przyjęcie takich pigułek może być niebezpieczne dla zdrowia w przypadku osób, które:
- borykają się z zapaleniem przydatków;
- mają chorą wątrobę;
- borykają się z zaburzeniami zakrzepowo-zatorowymi (np. krwawieniem z dróg rodnych);
- chorują na nowotwór, astmę lub chorobę Leśniewskiego-Crohna.
Tabletki "dzień po" nie powinny także stosować pacjentki, u których istnieje ryzyko wystąpienia ciąży pozamacicznej.