Alergia na pyłki to choroba, w której organizm uruchamia mechanizmy obronne w przypadku kontaktu z pyłkami wydzielanymi przez kwitnące rośliny, w rzeczywistości niestanowiącymi dla niego zagrożenia. Jest to alergia sezonowa, ponieważ objawy pojawiają się i ustępują wraz z początkiem i końcem kwitnienia.

Mapa pylenia roślin w Polsce

Pylenie roślin rozpoczyna się wtedy, gdy dzienne oraz nocne temperatury powietrza osiągną odpowiedni dla danego gatunku poziom minimalny. Moment pojawienia się alergenów w powietrzu uzależniony jest zatem od sytuacji atmosferycznej, która każdego roku jest nieco inna, jak również od regionu klimatycznego. W Polsce zazwyczaj wyróżnia się od ośmiu do trzynastu regionów klimatycznych, lecz mapy dla alergików dzielą kraj na cztery obszary.

Region I

To zachodnia, najcieplejsza część Polski, gdzie kwitnienie roślin rozpoczyna się najwcześniej.

Region II

To drugi pod względem ciepła region kraju, obejmujący północno-zachodnią, środkową i południowo-wschodnią Polskę.

Region III

Obejmuje tereny wschodnie oraz wybrzeże. Tutaj moment kwitnienia jest nawet o 10 dni późniejszy niż w najcieplejszej części Polski.

Region IV

To tereny wysokogórskie oraz tak zwany polski biegun zimna, czyli Suwalszczyzna. Tu pylenie ma swój początek najpóźniej.

Alergeny roślinne w kwietniu

Uproszczony kalendarz pylenia można znaleźć w artykule Oczyszczacz powietrza dla alergików. Oto rośliny, których obecność alergicy odczuli lub odczują w rozpoczętym niedawno kwietniu.

Leszczyna

Leszczyna jest w Polsce jedną z najwcześniej pylących roślin, gdyż w najcieplejszych częściach kraju jej kwitnienie zaczyna się już na przełomie stycznia i lutego. W kwietniu alergia na leszczynę dokucza przede wszystkim mieszkańcom najchłodniejszych regionów.

Olcha

Olcha to kolejno z wczesnopylących drzew, które osobom uczulonym daje się we znaki w lutym. Podobnie jak w przypadku leszczyny w kwietniu na kontakt z pyłkiem olszy narażeni są głównie alergicy z najzimniejszej części Polski.

Topola

Pylenie topoli rozpoczyna się w marcu, ale to w kwietniu osiąga najwyższą intensywność. Wprawdzie pyłek tego drzewa nie jest jednym z najpopularniejszych alergenów, lecz bywa przyczyną nieżytu nosa, zwłaszcza gdy osiąga wysokie stężenie.

Jesion

Znacznie silniejsze właściwości uczuleniowe wykazuje pyłek jesionu, który pojawia się w powietrzu właśnie w kwietniu.

Brzoza

Kwiecień to jednocześnie miesiąc, w którym w niemal całym kraju rozpoczyna się kwitnienie brzozy. Pyłek tego drzewa jest silnym alergenem, który wywołuje objawy uczuleniowe w wielu narządach. Dodatkowy problem stanowi fakt, iż osiąga on bardzo wysokie stężenie nie tylko na zewnątrz, ale i w pomieszczeniach zamkniętych.

Dąb

W niektórych częściach Polski w kwietniu w powietrzu unoszą się już alergeny dębu. W Polsce występują głównie dwie jego odmiany: dąb szypułkowy i bezszypułkowy, a pierwszy z nich kwitnie około dwóch tygodni wcześniej od drugiego.

Trawy

W najcieplejszym regionie kraju w kwietniu rozpoczyna się też pylenie traw, które wywołują reakcje alergiczne jeszcze częściej niż drzewa. W testach skórnych dodatnie odczyny występują bowiem u 21,3% alergików.

Cladosporium i alternaria

Cladosporium i alternaria to grzyby pleśniowe, obecne we wnętrzach budynków (np. w roślinach doniczkowych lub ciepłych, wilgotnych łazienkach), jak i na zewnątrz (w zalegających na ziemi liściach czy skoszonej trawie). Zarodniki tych grzybów są obecne w powietrzu, dlatego dostają się do organizmu drogą oddechową i pokarmową. Alergicy muszą na nie szczególnie uważać od kwietnia aż do końca października.

Jak pozbyć się alergenów z domu?

Pyłki roślinne mają od 5 do 200 μm, tak więc są małe i lekkie, przez co wiatr bez trudu rozprzestrzenia je na dużych obszarach. Do wnętrz budynków alergeny dostają się głównie poprzez otwarte drzwi, okna oraz przewody wentylacyjne, ale nierzadko są przenoszone na odzieży. Pyłki obecne w powietrzu najlepiej usuwać przy pomocy oczyszczacza wyposażonego w filtr HEPA. W Homespot.pl dostępne są urządzenie dostosowane do pomieszczeń o różnej wielkości, w tym oczyszczacze z funkcją nawilżania i/lub jonizacji.

W oczyszczacz powietrza najlepiej wyposażyć sypialnię alergika oraz pokój, w którym spędza on najwięcej czasu w ciągu dnia. Błędem jest założenie, że jedno urządzenie będzie w stanie obsłużyć całe mieszkanie jednocześnie, ponieważ między pomieszczeniami nie ma dostatecznie swobodnego przepływu powietrza. Nie pomoże tu zatem nawet najwydajniejszy sprzęt. Oczyszczacz powietrza dla alergika zawsze należy wybierać z myślą o konkretnym pokoju.