Czym jest AZS?
Atopowe zapalenie skóry jest chorobą autoimmunologiczną, prawdopodobnie o podłożu genetycznym. Zmiany skórne powstają w wyniku kontaktu skóry z różnymi substancjami pochodzącymi ze środowiska zewnętrznego. I w zależności od osoby, reakcja może dotyczyć bardzo wielu substancji. Powszechnie uważa się, że AZS pojawia się coraz częściej i dotyka większą liczbę osób, a to wszystko przez zbyt wielką ilość środków chemicznych dodawanych do żywności.
AZS u większości chorych pojawia się już w dzieciństwie. Choroba ma tendencję do nawracania po dłuższych lub krótszych okresach bez pojawiania się żadnych ostrzegawczych objawów. Przy AZS wstępuje podwyższony poziom immunoglobuliny E czyli przeciwciała klasy E w krwi. Jest to białko zaangażowane w procesy alergiczne. Reakcję mogą wywołać alergeny zawarte w jedzeniu np. białka mleka czy kurzego jaja, mąka lub cukry, ale też alergeny obecne w powietrzu i otoczeniu jak kurz, pyłki traw i drzew. Wszystko zależy od konkretnego przypadku. Stres również może powodować nasilenie objawów.
Jakie są objawy?
Jeśli u twojego dziecka pojawia się sucha skóra a także silny świąd możesz podejrzewać AZS. Ostateczną diagnozę zawsze stawia lekarz, jednak obserwacja dziecka może pomóc w szybszym ustaleniu przyczyn.
AZS dzieli się na trzy fazy rozwojowe:
- Pierwsza – od 3 miesiąca do 2 roku życia; u dziecka pojawia się wysypka grudkowo-pęcherzykowa i rumień. Najczęściej występują na policzkach i skórze głowy.
- Druga – może pojawić się po pierwszej, ale równie dobrze może wystąpić nagle między 3 a 12 rokiem życia; zmiany pojawiają się pod kolanami i w zgięciach łokci, ale też, na grzbietach dłoni i stóp. Tam, gdzie skóra jest wrażliwa i zbiera się pot. Zmiany po czasie stają się zgrubiałe i szorstkie.
- Trzecia – powyżej 12 roku życia; zmiany obejmują duże powierzchnie skóry.
AZS potrafi skutecznie obniżyć jakość życia dziecka, a później dorosłej osoby. Ponieważ skóra jest sucha i pojawia się świąd, dziecko często budzi się w nocy lub drapie przez sen. W dodatku uszkodzona skóra jest podatna na zakażenia gronkowcem złocistym lub innymi bakteriami, ale też zanieczyszcza się alergenami, co tylko pogłębia stany zapalne. Po czasie tworzą się zgrubienia i postępuje tak zwana lichenizacja, dlatego tak ważna jest prawidłowa pielęgnacja.
Jak leczyć AZS?
Często objawy znikają po okresie dojrzewania. Czasem jednak zostają z chorym na cały życie. Podstawą jest właściwa pielęgnacja i wykluczenie z diety dziecka i otoczenia tego, co może je uczulać. W zależności do nasilenia objawów lekarz zaleci również odpowiednie leczenie, jak na przykład podanie leków antyhistaminowych. Jeśli doszło do zakażenia skóry konieczne będzie podanie antybiotyków. Często do leczenia włącza się leki zawierające sterydy i maści przeciwzapalne. Pomagają również regularne naświetlania lampą UV.
Jakich kosmetyków używać?
Ponieważ skóra u dzieci z AZS jest bardzo delikatna i podatna na działanie środków chemicznych, a jednocześnie z powodu choroby pozbawiona warstwy ochronnej, należy bardzo uważne dobierać kosmetyki. Wszystko zależy również od samego dziecka i tego, jak reaguje na różne substancje. Jednemu wystarczy wykluczyć kosmetyki myjące zawierające silne detergenty, inne trzeba będzie pielęgnować wyłącznie naturalnymi środkami kosmetycznymi, np. mydłem Aleppo.
Podstawą jest nawilżanie skóry. Sucha jest podatna na uszkodzenia, a jak już wiemy każda rana może zostać dodatkowo zakażona bakteriami lub wirusami. Zwykły balsam nawilżający tu nie pomoże. Konieczne jest zastosowanie emolientów, które nie tylko nawilżą, ale pomogą wytworzyć na skórze film lipidowy, który stanowi naturalną barierę ochronną. Film lipidowy zapobiega nadmiernej utracie wody ze skóry. Odpowiednie emolienty pomogą uzupełnić płaszcz lipidowy w brakujące lipidy, ale też, posiadają pH jak najbardziej zbliżone do tego które występuje na naszej skórze. Ważne również by kosmetyk zawierał substancje łagodzące, które pozwolą zmniejszyć uporczywe swędzenie. Skóra dziecka z AZS wymaga wielokrotnej aplikacji kosmetyku w ciągu dnia, najlepiej 3 lub 4 razy. Takich preparatów szukajmy w aptekach. Niestety, kosmetyki drogeryjne zazwyczaj nie są przeznaczone do ochrony skóry dzieci z AZS, nawet jeśli dedykowane są najmłodszym.
Do kosmetyków zalecanych dzieciom i dorosłym z AZS, oraz przesuszoną i wrażliwą skórą należą produkty marki Cetaphil produkującej balsamy nawilżające do skóry atopowej. Znane na świecie, od pewnego czasu dostępne również w Polsce. Mogą stanowić podstawę pielęgnacji, ale też być bazą dla wyrobu naturalnych domowych kosmetyków. Więcej o marce Cetaphil przeczytasz tu: http://www.cetaphil.pl/124/cetaphil-restoraderm-balsam-do-nawilzania-twarzy-i-ciala/.