Teatr – kiedy zacząć?
Najlepiej od najmłodszych lat życia – zaczynając już od okresu niemowlęcego. Edukacja teatralna najmłodszych dzieci powinna się odbywać głównie przez zabawę. Najprostszą i najbardziej znaną formą teatralnej zabawy jest "granie maskotkami", czyli przyzwyczajanie dzieci do np. nowego, pluszowego misia, udając jego głos i poruszając maskotką, tak aby dziecko odniosło wrażenie, że to nie rodzic a maskotka mówi i tańczy. Każdy rodzic zapewne zaobserwował, że tego typu zabawy wywołują uśmiech nawet u niemowląt.
Ze starszymi dziećmi można już nie tylko pójść do teatru, ale także urządzić mini teatr dla najmłodszych we własnym domu. Może być to teatr kukiełkowy, pantomima czy chociażby żywy teatr – w którym aktorami są rodzice wraz z dziećmi.
Dlaczego teatr jest ważny?
Szeroko pojęta edukacja teatralna wpływa pozytywnie na inteligencję emocjonalną dzieci, powodując wzrost jej ilorazu. Dzieci, których rodzice starali się wprowadzić teatr do codziennego życia wykazują lepsze umiejętności w rozumieniu własnych emocji oraz uczuć innych ludzi. Potrafią też dobrze sobie radzić z emocjami oraz wyrażać je we właściwy, społecznie akceptowalny sposób. Cechuje je także wyższy poziom empatii.
Psychologowie twierdzą, że odgrywanie spektakli, bądź krótkich nawet scenek pozwala dzieciom wyładować nagromadzone emocje oraz poczuć i zrozumieć takie emocje jak złość czy smutek. Ważnym elementem takiej socjodramy jest późniejsze "odczarowanie" aktorów, aby wyszli emocjonalnie z dobranych ról.
Również w dorosłym życiu, teatr pozwala nam poradzić sobie z emocjami, szczególnie tymi z przeszłości. Istnieje terapia psychologiczna nazywana psychodramą, która jest jedną z najbardziej efektywnych form terapii. Jest to terapia grupowa w dużym skrócie polega na odgrywaniu scen z przeszłości uczestników w celu prawidłowego "przeżycia" i odreagowania negatywnych emocji z przeszłości.
W wieku przedszkolnym teatr jest ważnym czynnikiem kształtującym charakter dziecka i szlifującym jego umiejętności nawiązywania relacji społecznych. Dzieci wstydliwe nabierają pewności siebie, natomiast te o bardzo ekstrawertycznym usposobieniu uczą się pracy zespołowej oraz ustępowania innym.
Również pod względem rozwoju mowy teatr pełni ważną funkcję. Rozwijając mowę dziecka, pomaga wyraźniej się wyrażać oraz wzbogaca słownictwo i poprawia dykcję. Rozwija również wyobraźnię oraz kreatywność – dziecko podczas zabawy w teatr może stworzyć swój wymarzony, fikcyjny świat.
Zabawa w teatr czy wyjścia do teatru?
Oczywiście i jedno i drugie. Jeżeli rodzice pragną zapewnić dziecku kompletną edukację teatralną, warto obydwie formy wprowadzić do codziennego życia dziecka. Dzieci lubią oglądać przedstawienia oraz lubią też wcielać się w różne role czy np. Udawać głosy lalek, misiów lub innych zabawek. Nie chodzi o to aby wybrać jedną formę aktywności, a o to aby stworzyć odpowiednią równowagę pomiędzy byciem widzem a byciem aktorem. Te dwie rzeczy się uzupełniają i tworzą spójną całość która znacznie poprawia funkcjonowanie dzieci.
Jak i kiedy do teatru?
Przyzwyczajać dzieci do przedstawień teatralnych należy już od pierwszego roku życia. Warto jednak dostosować rodzaj spektaklu i typ teatru do wieku dziecka. Dla najmłodszych warto poszukać typowego teatru dla dzieci, który zapewni maluchom przyjazną i bezpieczną atmosferę. Starsze dzieci natomiast trudniej jest zaciekawić tematyką spektaklu, dlatego należy wybrać taki, który porusza bliską dziecku tematykę, bądź odwołuje się do znanych sytuacji czy zdarzeń.
Wyjściom do teatru powinna towarzyszyć specjalna atmosfera: eleganckie, wyjściowe ubrania, pewna doza powagi aby podkreślić wyjątkowy charakter tego typu wyjść. Nie powinno być to jednak traktowane jak święto, czy jak coś co się zdarza raz do roku. Teatr powinien stać się stałym elementem wyjść rekreacyjnych, wtopić się w codzienność nie tracąc swojej wyjątkowej atmosfery. Co ile się powinno chodzić do teatru? Oczywiście jak najczęściej.
Korzyści dla rodziców
Dzieci, które mają kontakt z teatrem są zazwyczaj spokojniejsze, bardziej cierpliwe oraz lepiej rozumieją niektóre sytuacje społeczne i rodzinne. Natomiast podczas zabawy w teatr można zaobserwować z czym dziecko ma problemy i szybciej zauważyć jeżeli dzieje się coś niepokojącego. Przykładowa sytuacja: jeżeli w spektaklu autorstwa pięcioletniego dziecka jeden miś bije drugiego misia, powinien być to sygnał dla rodziców że coś może być nie w porządku. Zabawy inscenizowane zawsze w jakimś aspekcie wzorowane są na zaobserwowanych w rzeczywistości (w domu czy przedszkolu) sytuacjach i zdarzeniach.
Teatr pozwala rodzicom lepiej zrozumieć dziecko oraz nawiązać z nim pełną zaufania i zrozumienia relację, która jest jednym z ważniejszych aspektów świadomego wychowania. Pozwala również budować wrażliwość artystyczną oraz ukształtować dziecko na człowieka, który będzie potrafił tworzyć satysfakcjonujące więzi społeczne i będzie wrażliwy na piękno oraz szeroko pojętą sztukę. Wzmacnia również w dzieciach wrażliwość oraz uczy szacunku do cudzych emocji i uczuć.
Reasumując, teatr wpływa pozytywnie na psychospołeczny rozwój dziecka, buduje wewnętrzną harmonię oraz pomaga lepiej kontrolować i wyrażać zarówno pozytywne jak i negatywne emocje. Ułatwia dziecku nawiązywanie społecznych relacji i rozwiązywanie konfliktów. Czyni dziecko wrażliwym na piękno i sztukę, pomaga docenić to, co je otacza. No i oczywiście wywołuje uśmiech na twarzach małych artystów.
Jaki teatr jest najlepszy dla dzieci? Taki, który uczy i bawi zarazem. Doskonałym tego przykładem może być Teatr Małego Widza w Warszawie.