Ludowe powiedzenie głosi: Kto ma czosnek, nie boi się trucizny. Czy słusznie? Czosnek nie bez przyczyny uznawany jest za magiczną roślinę. W wielu krajach stosowany jest jako afrodyzjak, a niegdyś z powodu jego ostrego zapachu wierzono, że ma moc odstraszania złych duchów i wieszano go w oknach. Jakie ma naprawdę właściwości i jak go stosować? Sprawdźmy!



Niezwykłe właściwości czosnku znane są ludziom od kilku tysięcy lat. Budowniczowie egipskich piramid zbuntowali się, gdy zabrakło go w ich dziennych racjach żywieniowych, wzmacniali się nim również rzymscy legioniści. Od początku przypisywano mu, oprócz walorów smakowych, właściwości zdrowotne. To naturalny antybiotyk, który niszczy czynniki chorobotwórcze i wzmacnia nasz układ odpornościowy. Czosnek działa bakteriobójczo, jest także wrogiem grzybów i innych drobnoustrojów. Regularnie stosowany, obniża także ciśnienie krwi, poziom cholesterolu i cukru. Korzystnie wpływa na serce oraz układ krążenia. Nie bez powodu nasze babcie traktowały go jako antidotum na wszelkie infekcje. Naukowców wciąż zaskakują jego właściwości, między innymi przeciwnowotworowe – sugerują częste jego spożywanie w ramach profilaktyki – około pół ząbka dziennie.

Smak niejedno ma imię

Cenimy go również za mocny smak, który wyraźnie podkreśla walory przyrządzanych dań. Czosnek idealnie pasuje do dań mięsnych, sosów, zup czy sałat. Doskonale komponuje się również z innymi mocnymi ziołami i przyprawami. W zasadzie pasuje niemal do każdej potrawy i tylko od naszej inwencji zależy, jak go wykorzystamy. Natarte nim kotlety schabowe będą o wiele bardziej aromatyczne. Znakomicie sprawdzi się jako element marynaty do mięs grillowanych. Szybka i pyszna przekąska? Wystarczy posmarować grzanki łatwym do przygotowania masłem czosnkowym lub roztartym czosnkiem. Nie brakuje również miłośników smaku czosnku pod postacią sosu – Polacy bardzo chętnie sięgają po sos czosnkowy. Na pewno wpływ na to ma jego uniwersalność – świetnie pasuje jako dodatek do pizzy, kanapek, wędlin czy jaj – mówi Urszula Giża, ekspert firmy Tarsmak, posiadającej w swojej ofercie sos czosnkowy wyróżniony certyfikatem „Doceń polskie". Czosnek w kuchni idealnie sprawdza się również jako naturalny konserwant. Dodany do zalewy, zapobiega psuciu się przetworów.

 Czy wiesz, że…
•    najlepiej jeść czosnek świeżo rozdrobniony – najważniejszy składnik rośliny, bakteriobójcza allicyna, uwalnia się podczas rozcierania lub wyciskania
•    czosnek należy dodawać do potraw pod koniec gotowania, ponieważ podczas obróbki cieplnej traci swoje właściwości
•    warto wypróbować czosnek niedźwiedzi – jest równie zdrowy , co tradycyjna odmiana, a przy tym ma łagodniejszy smak i zapach



Co z tym zapachem?
„Ma głowę białą, a ogon zielony” – tak o czosnku pisał Jan Kochanowski. Poeta nie wspomniał jednak o jednej istotnej rzeczy – najczęstszym zarzutem kierowanym pod adresem czosnku jest przykry zapach z ust pojawiający się po jego zjedzeniu. Nie da się ukryć – woń jest silna i potrafi utrzymywać się przez długie godziny. Nie rezygnujmy jednak z tego zdrowego dodatku. Metod na pozbycie się nieprzyjemnego aromatu jest wiele. Skuteczniejsza od popularnych gum i miętówek jest zwykła zielona pietruszka. Kilka minut jej intensywnego żucia sprawia, że czosnek staje się praktycznie niewyczuwalny. Inne produkty, które skutecznie niwelują zapach, to słodki miód, goździki, ziarna kawy, imbir czy lampka czerwonego wina.