Szlakiem polskich zamków

Autor: Emilia Bolska


Zamki to dla wielu z nas jedne z najpiękniejszych i najciekawszych atrakcji turystycznych. Najczęściej okazję mamy zwiedzać je podczas wakacji, nasze dzieci natomiast często ze szkołą wybierają się do okolicznych historycznych zakątków, gdzie poznają jeszcze "żywą" historię. Większość z nas miała kiedyś okazję odwiedzić Zamek Królewski na Wawelu czy w Warszawie.

Oprócz tych dwóch najbardziej znanych na mapie Polski znajduje się jeszcze wiele twierdz i zamków wartych zobaczenia. Namawiamy, bo tegoroczny urlop zaplanować w oparcie o szlaki warownych twierdz i rezydencji możnych rodów. Gdzie więc warto się wybrać?

Poza Wawelem

Już od najmłodszych lat wpajano nam do głów, że Wawel jest obowiązkową pozycją dla każdego miłośnika zabytków i zamków. Ta królewska rezydencja jest jednak drugim co do wielkości zamkiem w Polsce. Największym jest bowiem Malbork – gotycki zamek krzyżacki na północy Polski (niedaleko Gdańska), należący do Szlaku Zamków Gotyckich, a także – co ważne – jest wpisany na listę światowego dziedzictwa kulturowego UNESCO.

Zamek w Malborku został wybudowany w II połowie XIII wieku przez Zakon Niemiecki (nazwany był wówczas Grodem Marii), jednak w kolejnych latach był nieustannie rozbudowywany, ponieważ na początku XIV wieku wielki mistrz Zakonu przeniósł do Malborka swój urząd. W toku historii dzieje zamku były burzliwe, jednak udało się go ocalić do dni dzisiejszych w okazałej postaci. Zamek Malborski jest również jednym z największych zespołów gotyckiej architektury na świecie. Wszystkim turystom – poza standardowym zwiedzaniem – zamek oferuje i inne atrakcje: warsztaty edukacyjne dla najmłodszych, widowiskowe oblężenie zamku oraz wyjątkowe zwiedzanie nocne. Godna polecenia jest zwłaszcza ostatnia opcja – zwiedzanie zamkowych murów pod osłoną nocy, w wyjątkowej atmosferze stworzonej specjalnie na potrzeby takich wycieczek.  

Po zwiedzeniu Zamku Krzyżackiego w Malborku warto również wykorzystać okazję i zobaczyć pozostałe obiekty ze Szlaku Zamków Gotyckich, by wymienić tylko Zamek Kapituły Warmińskiej w Olsztynie, zamki w Ostródzie, Kętrzynie, Nidzicy i Lidzbarku Warmińskim. Północny obszar Polski to nie tylko morze - obfituje on w wiele niezwykle ciekawych zabytków, jak zamki krzyżackie, liczne skanseny, kościoły – przekonuje Piotr Zielonacki z portalu informacji turystycznej Turit.pl. Mało kto wie, że na Kanale Elbląskim  znajduje się jedyny na świecie system pochylni, który wykorzystując napęd wodny przemieszcza statki po lądzie w górę lub w dół. Tymczasem jest to niezwykle ciekawa turystyczna atrakcja- dodaje.

Szlakiem zamków warownych

Szlak Zamków Gotyckich to tylko jedna z propozycji. Można zdecydować się również na szlak zamków warownych w Jurze Krakowsko-Częstochowskiej, czyli Szlak Orlich Gniazd lub też Szlak Zamków Piastowskich, którego niewątpliwe największą perłą jest Zamek Książ. Jest to trzeci pod względem wielkości zamek w Polsce. Szersza publiczność miała okazję zobaczyć go w polskim serialu „Tajemnica twierdzy szyfrów”. Faktem bowiem jest, że podczas II wojny światowej zamek był siedzibą jednego ze sztabów nazistów, którzy opuszczając zamek wywieźli z niego wiele bezcennych dóbr. Dzieło zniszczenia kontynuowały niestety wojska sowieckie. Jednak dzieje zamku nie zawsze były tak mroczne. Od  XVI wieku należał on do możnego rodu Hochbergów, który miał największy wpływ na jego wygląd. Dzisiaj turyści mogą podziwiać nie tylko okazałą budowę, ale również  piękne wnętrza. Większość komnat została niestety zniszczona i ograbiona, ale zachowały się m.in. Sala Maksymiliana, Salon Chiński, Salon Włoski, Salon Zielony i Hall Myśliwski. Zamek posiada również piękny ogród oraz potężny park.

Wszystkim tym, których zachwyci Zamek w Książu, polecamy inną siedzibę rodu Hochbergów – Zamek w Pszczynie (miejscowość między Krakowem a Oświęcimiem). Jest to obiekt mniejszy, ale za to posiadający o wiele więcej zachowanych wnętrz i to ze wszystkimi szczegółami – począwszy od mebli, obrazów po stare fotografie i filiżanki. Zamek otacza piękny park, a i samo miasteczko jest niezwykle urokliwe.
-=-
Ale polskie zamki to nie tylko siedziby rodów europejskich. Jedną z najbardziej znaczących rezydencji arystokratycznych w Europie był Zamek Lubomirskich w Łańcucie. Obecny kształt zamku ukształtował się w I połowie XVII wieku, kiedy to został zakupiony przez Lubomirskich. Mimo licznych strat poniesionych w toku burzliwych dziejów historii, zamek posiada bogate zbiory i piękny ogród wraz z kompleksem budynków mieszkalnych i gospodarczych. Kontynuowane są również świetne tradycje kulturalne zapoczątkowane przez księżnę Lubomirską – co roku w zamku odbywa się bowiem Festiwal Muzyki.

Dla miłośników piwa

Wszystkim tym, którzy lubią łączyć przyjemne z pożytecznym podsuwamy pomysł odwiedzenia jednego z najstarszych browarów w Europie, będący jednocześnie unikatowym średniowiecznym zamkiem, goszczącym niegdyś wiele koronowanych głów, m.in. Wielkiego IV, Kazimierza Wielkiego i Władysława Jagiełłę. Historia zamku i Browaru Namysłów są ze sobą nierozerwalnie związane. Pierwotna drewniana twierdza, zbudowana w 1312 r. wyprzedza swoim powstaniem browar o jedyne 9 lat. Z 1321 r. bowiem pochodzą pierwsze wzmianki opisujące słodownię i warzelnię w Namysłowie. Z biegiem czasu zamek rozbudowywano i ulepszano: cesarz Karol IV na miejscu drewnianej twierdzy wzniósł fortecę z kamienia, w XV w. powstała fosa, dobudowano też wieżyczki galerii strzelniczej. Niestety wiek XVII  z najazdami szwedzkimi i pruskimi przyniósł kompletne spustoszenie miasta oraz zamku, po którym zostały tylko ruiny. Nie trzeba było jednak długo czekać, aby siedziba książąt oleśnickich i namysłowskich powróciła do dawnej świetności. Jej potencjał, a  także możliwości sąsiedniego browaru zauważył mistrz piwowarski August Haselbach, który w 1862 roku kupił browar za kwotę 6275 talarów, a 33 lata później nabył cały zamek.

Od tej pory rozpoczynają się lata świetności Browaru Namysłów, który łączy dzisiaj tradycję z nowoczesnością. Do wyrobu złocistego napoju używa się tam jedynie krystalicznej wody, która łączona ze słodem, chmielem jest fermentowana w specjalnych otwartych kadziach, co pozwala zachować niepowtarzalny smak i aromat. Ważne są także okoliczności powstawania bursztynowego napoju: odpowiednia temperatura, cisza, spokój, półmrok… i oczywiście doskonale sterylne warunki gwarantujące, że napój z bąbelkiem będzie zawsze doskonały w smaku. Dla tych, którzy chcą dowiedzieć się więcej o sposobach warzenia piwa, Browar Namysłów przygotował cykl wystaw, poświęconych temu trunkowi oraz historii Zamku i Browaru w Namysłowie.

Zamki to jedne z najciekawszych zabytków – mówi Piotr Zielonacki z portalu Turit.pl. To nie tylko perły architektury, ale również niezwykle ciekawe historie dotyczące ich dziejów, życia właścicieli i jeden z najciekawszych sposobów na poznanie stylu życia minionych wieków. W tym też celu muzea zamkowe urządzają specjalne warsztaty i wycieczki edukacyjne, z których warto skorzystać.


...