Walka z tężcem w Etiopii
Tężec to choroba wywoływana przez bakterie – laseczki tężca – które występują w glebie, kurzu czy wodzie. Do organizmu dostają się poprzez otwarte rany i otarcia, atakując układ nerwowy i szybko wywołując bolesne i niekontrolowane skurcze mięśni, a później często także śmierć.
Do zakażenia tężcem noworodkowym zwykle dochodzi podczas porodu: źródłem infekcji mogą być: brudne narzędzie wykorzystane do przecięcia pępowiny lub po prostu brudne ręce. Na ryzyko zachorowania narażone są również matki, które – tak jak noworodki – mogą zakazić się podczas porodu w niehigienicznych warunkach.
Zapobiec chorobie
Tężec, opisany już przez Hipokratesa jako „wieczna niedola ludzkości”, to choroba zakaźna, której można łatwo zapobiegać. Wzmianki o tężcu, który potrafi zabić w ciągu tygodnia, pojawiają się już w Starym Testamencie. Szacuje się, że obecnie na świecie aż 100 milionów ludzi jest nadal narażonych na ryzyko zachorowania na tężec – i to pomimo, że szczepionka dostępna jest już od kilkudziesięciu lat. Takie dane statystyczne są „niedopuszczalne” w opinii obecnego szefa programów szczepień UNICEF, dr Francoisa Gasse. Podkreśla on: Dziś nikt nie powinien umierać z powodu tężca – przecież tej chorobie tak łatwo jest zapobiec.
W Europie i krajach uprzemysłowionych tężec nie stanowi już zagrożenia dzięki rutynowym programom szczepień. Wiele osób uważa go wręcz za chorobę przeszłości. Jednak są takie rejony, gdzie choroba ta nadal zabija. To najbiedniejsze kraje świata, gdzie umierają dziesiątki tysięcy dzieci i ich matek. Chociaż tężcowi noworodkowemu można łatwo zapobiec poprzez szczepienie podane matce w czasie ciąży lub jeszcze przed zajściem w ciążę, to tężec jest nadal jedną z głównych przyczyn śmierci noworodków w najbiedniejszych krajach świata. W krajach rozwijających się prawie 130 tysięcy dzieci umiera przed pierwszymi urodzinami właśnie z powodu tej choroby. Gdy choroba wniknie do organizmu, bardzo trudno się ją leczy, a zarażone tężcem noworodkowym niemowlę niemal zawsze umiera. Co więcej, prawdziwa skala tragedii jest niezwykle trudna do oszacowania. Najbardziej narażone matki i ich dzieci mieszkają na terenach rolniczych, mając bardzo ograniczony dostęp do opieki zdrowotnej. Na takich terenach narodziny dziecka i jego śmierć często nie są nawet rejestrowane.
Krótka historia tężca
1884 – Chociaż już starożytne przekazy (z 5 wieku p.n.e.) zawierają opis klinicznych objawów tężca, przyczynę tej choroby odkryli dopiero Antonio Carle i Giorgio Rattone, wywołując ją doświadczalnie u królików.
1889 – Japoński lekarz Kitasato Shibasaburo wyizolował toksynę tężca z ciała chorej osoby i opracował surowicę działającą przeciwtężcowo.
1897 – Edmond Nocard udowodnił, że dzięki surowicy organizm ludzki nabywa odporności na tężec, więc można ją będzie wykorzystać do leczenia choroby.
1924 – G. Ramon oraz P. Descombey ostatecznie stworzyli szczepionkę w formie znanej dzisiaj. Po raz pierwszy znalazła ona szerokie zastosowanie podczas II Wojny Światowej, zapobiegając zakażeniom tężcem wśród rannych na polu walki żołnierzy.
Pokonać tężec
Rozpoczęty w 1999 roku przez UNICEF i organizacje partnerskie program eliminacji tężca okołoporodowego pozwolił znacząco zredukować liczbę niemowląt i matek umierających z powodu tej choroby, z ponad 787 000 przypadków zanotowanych pod koniec lat osiemdziesiątych1, do ok. 128 000 przypadków obecnie. Od 2006 roku Pampers wspiera UNICEF w walce z tężcem i dotychczas przekazał tej organizacji środki na zakup ponad 200 milionów szczepionek. UNICEF i Światowa Organizacja Zdrowia oceniają, że realne jest wyeliminowanie tężca noworodkowego do 2015 roku. Już 1 kwietnia rusza druga polska edycja międzynarodowej kampanii Pampers-UNICEF „1 paczka = 1 ratująca życie szczepionka”. Akcja ma na celu wsparcie UNICEF w jego wysiłkach o wyeliminowanie do 2015 roku tężca noworodkowego. Do końca czerwca 2010 roku polscy rodzice będą mogli wspierać tę inicjatywę – każda zakupiona w tym czasie paczka pieluszek lub poczwórna paczka chusteczek Pampers z logo UNICEF, to jedna ufundowana przez Pampers szczepionka ratująca życie dziecka. Akcję wspiera też aktorka i mama 5 dzieci – Małgorzata Ostrowska-Królikowska. Byłam w Etiopii i na miejscu poznałam kobiety, które są matkami oraz takie, które są w ciąży i z nadzieją oczekują narodzin dziecka. Spotkałam też te, które niezwykle cierpią, ponieważ z powodu tężca straciły swoje nowo narodzone dzieci. W najbiedniejszych regionach świata do zakażenia tężcem dochodzi bardzo często. Okrutna choroba zabiera dziesiątki tysięcy dzieci rocznie. Było to dla mnie niezwykle poruszające przeżycie. – mówi Małgorzata Ostrowska-Królikowska, która pod koniec lutego odwiedziła Etiopię.
...