Probiotyki w ginekologii – czy warto je stosować?
W ekosystemie pochwy u zdrowej kobiety można zidentyfikować ok. 100 różnych gatunków bakterii Lactobacillus. Stanowią one zdecydowaną większość mikroorganizmów bytujących w pochwie. Oprócz nich w pochwie występują również gatunki bakterii względnie chorobotwórczych, takich jak: Staphylococcus, Corynebacterium, Streptococcus, Enterococcus, Peptostreptococcus, Bacteroides, Porphyromonas, Gardnerella, Ureaplasma, Mycoplasma. U niektórych kobiet ze środowiska pochwy można wyizolować także grzyby z gatunku Candida albicans.
Decydującą rolę w utrzymaniu zdrowia układu moczowo - płciowego każdej kobiety odgrywają pod wszelką wątpliwość właśnie bakterie Lactobacillus. Dzieje się tak z powodu ich kilku właściwości, a pierwszą i najważniejszą jest produkcja kwasu mlekowego odpowiadającego za utrzymanie kwaśnego odczynu środowiska pochwy (pH 3,8 – 4,5), zabójczego dla większości patogenów. Oprócz kwasu mlekowego bakterie Lactobacillus wytwarzają również drugą silną broń przeciwko chorobotwórczym bakteriom i grzybom tj. nadtlenek wodoru. Na tym jednak nie koniec. Produkują też baktericyny związki o charakterze bakteriobójczym oraz cytokiny wykazujące działanie bakteriostatyczne. Natomiast wytwarzane przez nie tzw. inhibitory proteaz działają grzybobójczo. Jak zatem widać bakterie Lactobacillus to świetnie wyposażona armia, strzegąca zdrowia układu moczowo-płciowego kobiety.
Warto wiedzieć, że skład mikroflory pochwy jest uwarunkowany stężeniem hormonów płciowych: estrogenów i progesteronu. Wysokie stężenie estrogenów przyczynia się do wzrostu liczebności pałeczek kwasu mlekowego. Dlatego też ich największą ilość obserwuje się w okresie dojrzałości, a mniejsze w okresie dojrzewania i premenopauzalnym.
Ekosystem pochwy jest środowiskiem dynamicznym i ulega zmianom w czasie, np. wynikającym ze zmian hormonalnych związanych z cyklem miesiączkowym, czy ciążą.
Oprócz czynników naturalnych, fizjologicznych, które wpływają na ekosystem pochwy, dochodzą również czynniki i sytuacje zewnętrze, które mogą zniszczyć dobroczynne bakterie Lactobacillus, doprowadzając w konsekwencji do przykrych i uciążliwych infekcji pochwy. Należą do nich: antybiotykoterapia, stosowanie antykoncepcji, okres ciąży, uczęszczanie na basen, korzystanie z jacuzzi, sauny, częste podróże, zabiegi operacyjne w obrębie układu moczowo-płciowego, błędy higieniczne, aktywność seksualna, niewłaściwa bielizna. Wszystkie w/w sytuacje i okoliczności stanowią potencjalne ryzyko rozwoju stanu zapalnego w obrębie pochwy. Do najczęściej występujących chorób tego narządu należą: waginoza bakteryjna, grzybica i rzęsistkowica.
Dla każdej z powyższych infekcji pochwy znamienny jest jeden wspólny objaw – brak lub bardzo niska ilość bakterii Lactoboacillus w pochwie. Daje to możliwość szybkiego namnażania się patogenów, które mają wobec tej sytuacji ułatwione zadanie. -=-
Każda sytuacja, w której dochodzi do zmniejszenia lub zniszczenia ilości pałeczek kwasu mlekowego powoduje konieczność podawania doustnych probiotyków ginekologicznych.
Są to specjalnie stworzone preparaty zawierające wyselekcjonowane pałeczki Lactobacillus wyizolowane z pochwy zdrowej kobiety. Pierwszym doustnym probiotykiem ginekologicznym dostępnym polskim kobietom był i jest LaciBios femina. Jako jedyny doustny probiotyk ginekologiczny LaciBios femina posiada Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego ( PTG ).
Według zaleceń PTG należy preparat ten podawać jako:
a. leczenie wspomagające:
• w trakcie oraz po zakończeniu leczenia antybiotykami;
• przy rozpoznanym bakteryjnym, pasożytniczym, wirusowym lub grzybiczym zakażeniu pochwy;
• przy nawrotowych, wtórnych i przewlekłych zakażeniach pochwy.
b. profilaktyka zakażeń w obrębie układu moczowo-płciowego:
• przed i po planowanych zabiegach chirurgicznych;
• dla kobiet w okresie menopauzy;
• dla kobiet, których aktywność płciowa, styl życia, praca zawodowa lub aktywność fizyczna zwiększa ryzyko rozwoju zakażeń układu moczowo-płciowego (częsta zmiana partnerów płciowych, częste podróże, korzystanie z basenu, przebywanie w środowisku o obniżonym standardzie sanitarno-higienicznym itp.).
Odpowiadając na zadane pytanie - czy warto stosować probiotyki? - należy z całą stanowczością dać odpowiedź twierdzącą. Podkreśleniu zasługuje fakt, że każde zmniejszenie lub zniszczenie pałeczek Lactobacillus to pierwszy krok do rozwoju stanu zapalnego w pochwie. Aby temu zapobiec pałeczki kwasu mlekowego powinny być dostarczone z zewnątrz.
...