Już w pierwszych miesiÄ…cach życia u czÅ‚owieka wyrzynajÄ… siÄ™ pierwsze zÄ™by, a ich zalążki pojawiajÄ… siÄ™ na etapie pÅ‚odowym. Ile zÄ™bów ma czÅ‚owiek? Jakie zÄ™by pojawiajÄ… siÄ™ w wieku dzieciÄ™cym, a które u osób dorosÅ‚ych?

Ile zÄ™bów ma dziecko?

Z dziećmi kojarzÄ… nam siÄ™ maÅ‚e zÄ…bki o nazwie mleczaki. Pierwsze zÄ™by mleczne zaczynajÄ… wyrzynać siÄ™ kilka miesiÄ™cy po porodzie. Jest to dość przykre wydarzenie zarówno dla malucha, jak i opiekunów, ponieważ wiąże siÄ™ z dyskomfortem i sprawia, że dziecko jest marudne, czÄ™sto pÅ‚acze. Na poczÄ…tku pojawiajÄ… siÄ™ dolne siekacze, nastÄ™pnie górne jedynki i dwójki. Potem przychodzi czas na czwórki, a dopiero po nich wyrzynajÄ… siÄ™ trójki, czyli kÅ‚y oraz drugie zÄ™by trzonowe. Ostatecznie mleczaków jest ok. 20, a ich wychodzenie trwa do ok. 3 roku życia.

Czym są zęby stałe i ile ich jest?

Kiedy dziecko skoÅ„czy 4-5 lat korzenie zÄ™bów mlecznych wchodzÄ… w proces zanikania, co osÅ‚abia zÄ™by i sprawia, że zaczynajÄ… wypadać. W tym samym czasie zaczynajÄ… siÄ™ wyrzynać kolejne zÄ™by, już z grupy staÅ‚ych, czyli szóstki. JednoczeÅ›nie pojawia siÄ™ miejsce na wyjÅ›cie pozostaÅ‚ych zÄ™bów staÅ‚ych w miejsce mleczaków, które już wypadÅ‚y. Kolejność wyrzynania uzÄ™bienia staÅ‚ego zachodzi od jedynek przez siekacze boczne, kÅ‚y i zÄ™by trzonowe aż do siódemek. CaÅ‚y proces przebiega oczywiÅ›cie stopniowo i może trwać nawet kilka lat. Ostatecznie zÄ™bów staÅ‚ych czÅ‚owiek ma 28, nie liczÄ…c tych, które wychodzÄ… ostatnie, czyli zÄ™bów mÄ…droÅ›ci.

Kiedy pojawiajÄ… siÄ™ ósemki?

Jako ostatnie pojawiajÄ… siÄ™ tzw. zÄ™by mÄ…droÅ›ci, czyli ósemki lub trzecie trzonowce. Najczęściej wyrastajÄ… miÄ™dzy 17 a 25 rokiem życia po jednym z każdej strony. Co ciekawe, nie u każdej osoby wyrzynajÄ… siÄ™ ósemki. Może siÄ™ zdarzyć, że dana osoba nie ma zalążków tych zÄ™bów lub ma ich mniej, a wiÄ™c wyrosnÄ… zaledwie dwie lub trzy. CzÄ™sto ósemki rosnÄ… nieprawidÅ‚owo, ukÅ‚adajÄ…c siÄ™ np. poziomo, powodujÄ…c Å›ciÅ›niÄ™cie pozostaÅ‚ych zÄ™bów. Dzieje siÄ™ tak ze wzglÄ™du na brak miejsca w jamie ustnej.

Ile zÄ™bów ma czÅ‚owiek?

Z zaÅ‚ożenia czÅ‚owiek dorosÅ‚y powinien mieć od 28 do 32 zÄ™bów:

  • siekacze przyÅ›rodkowe - jedynki;  dwa zÄ™by do góry i dwa na żuchwie,
  • siekacze boczne - dwójki, pojawiajÄ… siÄ™ obok jedynek po każdej stronie,
  • kÅ‚y - najdÅ‚uższe zÄ™by u czÅ‚owieka, po jednym obok każdej dwójki,
  • przedtrzonowce - czwórki i piÄ…tki, ulokowane tuż za kÅ‚ami,
  • trzonowe - szóstki, siódemki i ósemki; pojawiajÄ… siÄ™ kolejno za przedtrzonowacami.

Ilość zÄ™bów, jak i ich kondycja zależy także od prawidÅ‚owej higieny jamy ustnej. O zÄ™by należy dbać, nie tylko systematycznie je szczotkujÄ…c, ale także stosujÄ…c odpowiedniÄ… dietÄ™ i chodzÄ…c systematycznie na wizyty kontrolne u dentysty. Należy dbać o caÅ‚Ä… jamÄ™ ustnÄ…, nie tylko o zÄ™by, gdyż wpÅ‚ywa to ogólne zdrowie czÅ‚owieka.

Czasem w jamie ustnej mogÄ… pojawić siÄ™ niewielkie uszkodzenia bÅ‚ony Å›luzowej, tj. afty, które mogÄ… wystÄ™pować u dorosÅ‚ych, jak i dzieci. SÄ… to niewielkie nadżerki, otoczone rÄ…bkiem zapalnym, które to zmiany jednak mogÄ… powodować silne dolegliwoÅ›ci bólowe, zwÅ‚aszcza podczas picia, jedzenia, mycia zÄ™bów czy mówienia. StajÄ… siÄ™ też wrotami zakażenia. Profilaktyka, czyli odpowiednia pielÄ™gnacja jamy ustnej oraz regularne wizyty u stomatologa pomogÄ… każdemu zachować zdrowe i Å‚adne zÄ™by przez wiele lat.

Rekomendacje:

Masood M., Newton T., Bakri N., N., Khalid T,Masood Y., The relationship between oral health and oral health related quality of life among elderly people in United Kingdom. J Dent 2017.

Owczarek J., E., Maksymowicz R., Radwan-Oczko M., Stan ukÅ‚adu stomatognatycznego osób starszych w badaniu ankietowym i klinicznym. Protet Stomatol 2017.


Najczęściej zadawane pytania



Podobne artykuły:


Wersja do druku