Zaparcia u niemowląt a rozszerzanie diety. Produkty, które mogą pomóc na problemy trawienne u dzieci

Na etapie rozszerzania diety młody organizm po raz pierwszy ma styczność z nowymi pokarmami. Choć rozszerzanie diety przynosi wiele korzyści, może też powodować przykre dolegliwości w postaci zaparć czy innych problemów trawiennych u dzieci. Jak radzić sobie, kiedy maluszek ma problemy z brzuszkiem? Podpowiadamy.

Zaparcia u niemowląt - skąd się biorą?

Wraz z rozszerzaniem diety Twojego maluszka, może pojawić się problem z wypróżnianiem. Bardzo często wynika to faktu, iż jego układ pokarmowy nie jest jeszcze w pełni dojrzały. Mimo tego, że układ trawienny wykształca się już w łonie mamy potrzebuje trochę czasu, aby zacząć prawidłowo funkcjonować. Dojrzewanie funkcji trawiennej i wchłaniania jest naturalnym procesem, który przebiega stopniowo i zajmuje najczęściej od 10do 12 miesięcy. Podstawową zmianą podczas rozszerzania diety niemowlaka jest nowa konsystencja podawanych mu pokarmów. Mleko powoli zastępowane jest przecierami warzywnymi i owocowymi, daniami z mięsem lub rybami oraz produktami zbożowymi. Inna konsystencja jedzenia sprawia, że stolec niemowlęcia staje się twardszy, a wypróżnienia rzadsze.
Zaparcia u niemowląt mogą mieć także inne przyczyny. Wśród nich można wyróżnić:

zbyt małą ilość wody w diecie,
niewielką zawartość błonnika w podawanym jedzeniu,
dużą ilość pokarmów, które powodują zaparcia (np. banany, borówki, marchewka lub ryż),
mała aktywność ruchowa.

Podczas rozszerzania diety obserwuj maluszka i zwracaj uwagę na to, co zjadł przed wystąpieniem problemu. Stopniowe wprowadzanie pokarmów u niemowląt sprawi, że organizm dostosuje się do zmieniających się warunków, a wypróżnienia wrócą do normy.

Rozszerzanie diety niemowlaka - pamiętaj o płynach

Pamiętaj, że rozszerzanie diety po 4-6 miesiącu wiąże się nie tylko z nową konsystencją jedzenia, ale i z ograniczeniem płynów. Zmniejszona ilość spożywanego mleka mamy lub mleka modyfikowanego, może prowadzić do odwodnienia lub pojawiania się zaparć u dzieci. Maluszki w okresie niemowlęcym mają wysokie zapotrzebowanie na płyny, które wynika ze specyfiki ich wieku rozwojowego. Woda dla niemowląt jest więc niezbędnym elementem podczas wprowadzania nowych pokarmów, a także na późniejszym etapie ich życia.
Nie oznacza to jednak, że jedynym płynem powinna być woda dla niemowląt. Z powodzeniem możesz poić dziecko niesłodzonymi herbatkami i delikatnymi naparami dostosowanymi do jego wieku, czy podać mu - na przykład po obiedzie - sok lub nektar owocowy bez dodatku cukru.

Sprawdź napoje HiPP, które zaspokoją pragnienie Twojego maluszka >>

Kiedy niemowlę powinno dostawać po posiłku coś do picia? Przyjmuje się, że niemowlę w drugim półroczu swojego życia powinno wypijać około 800-1000 ml płynów. Należy jednak wliczyć w to mleko matki, mleko modyfikowane i napoje dodatkowe. Zapotrzebowanie wzrasta wraz z wagą dziecka i większą ilością pokarmów stałych. Ilość płynów należy zwiększyć w okresie, gdy maluch całkowicie przechodzi na dietę opierającą się zupkach, daniach, deserkach i kaszkach. Przyjmuje się, że dzieci od roku do 3 lat powinny wypijać około 1250 ml·.

Rodzice bardzo często zastanawiają się, jak przyzwyczaić dziecko do picia wody. Odpowiedź jest jednak prosta – należy zrobić to wraz z rozszerzaniem diety. Mleko mamy i mleko modyfikowane mają słodki i przyjemny smak, dlatego woda może wydawać się mniej atrakcyjna. Jeśli pierwsze posiłki niemowlaka zwieńczy kilka łyków wody, maluch łatwiej do niej przywyknie.

Jak nauczyć dziecko pić z kubeczka?

Problem, który pojawia się już na początku nowej przygody to forma podania płynu. Maluch nie potrafi jeszcze samodzielnie pić ze szklanki, dlatego należy mu w tym pomóc. Rodzice bardzo często sięgają po najprostsze rozwiązania takie, jak butelka ze smoczkiem lub tzw. kubki-niekapki. Pozwala to szybko i sprawnie napoić dziecko, ale trzeba pamiętać, że może mieć to konsekwencje w późniejszym okresie. Rozszerzanie diety niemowlaka to początek stopniowego redukowania karmienia piersią lub butelką, podawanie napojów w butelce ze smoczkiem może znacznie opóźnić proces nauki picia z kubeczka.
Maluch powinien powoli przyzwyczajać się do samodzielnego picia. Podobnie, jak w przypadku karmienia – najpierw to rodzic podaje pokarm łyżeczką, potem dziecko robi to już samodzielnie. Specjaliści wskazują, że naukę picia z otwartego kubeczka można zacząć około 6 miesiąca życia.

Jak nauczyć dziecko pić z kubeczka?

Na początku daj maluszkowi kubeczek do zabawy, aby mogło się z nim zapoznać. Pokazuj mu też, do czego służy i pij z niego, gdy dziecko na Ciebie patrzy.
Po posiłku stałym podawaj mu wodę z kubeczka w pozycji siedzącej, delikatnie go przechylając. Maluszek nie musi od razu wypić całej zawartości, wystarczy, że weźmie mały łyczek.
W miarę upływu czasu i nabywania nowych umiejętności, pozwalaj dziecku na samodzielne korzystanie z kubeczka. Nalewaj niewielką ilość wody, bądź przy maluszku i nie przejmuj się, że na początku większość wody wyleje.
Staraj się jak najczęściej ćwiczyć umiejętność samodzielnego picia, zawsze pod czujnym okiem dorosłego!

Wsparciem może okazać się tzw. skośny kubek, którego nie trzeba zbyt mocno przechylać. Ułatwia to picie i zmniejsza ryzyko zachłyśnięcia. Innym rozwiązaniem, które będzie lepszym wyborem od kubka-niekapka, jest słomka. Tu także należy zaprezentować dziecku mechanizm jej działania.

Rozszerzanie diety a zaparcia u niemowląt - co nas powinno zaniepokoić?

W pierwszym roku życia dziecka kształtują się mechanizmy, które odpowiedzialne są za skoordynowaną perystaltykę przewodu pokarmowego. Proces ten umożliwia płynne przejście z pokarmu płynnego na stały. Częstotliwość wypróżnień maluszka to kwestia indywidualna. Niemowlę może robić kupkę kilka razy dziennie (nawet po każdym karmieniu), raz na 2-3 dni, a nawet rzadziej. Kiedy w takim razie można mówić o zaparciach? Problem ten pojawia się już wtedy, gdy widzimy, że maluszek wypróżnia się z trudem i męczy się przy tym.
Pamiętaj, że zmiana konsystencji, koloru i zapachu kupy oraz częstotliwości wypróżniania to zupełnie naturalne zjawisko. Podczas karmienia piersią jest ona najczęściej żółta i dosyć rzadka – wyglądem może nieco przypominać musztardę. Mleko modyfikowane sprawia, że kupa staje się bardziej stała oraz żółtobrązowa lub brązowozielona. Im więcej pokarmów stałych, tym stolec jest bardziej gęsty i zwarty.
Co powinno Cię zaniepokoić, jak rozpoznać zatwardzenie u niemowlaka? Można wskazać kilka objawów zaparć:

rzadsze niż zazwyczaj wypróżnienia,
dziecko męczy się podczas wypróżniania (widać, że sprawia mu to ból),
kupa jest zbita i sucha,
maluszek ma twardy brzuszek, jest rozdrażniony,
spada apetyt,
po wypróżnieniu widać wyraźną poprawę nastroju, a brzuszek jest miękki.

Trawienie u niemowląt: jak postępować, gdy maluszek cierpi na zaparcia? >>

Dieta na zaparcia u niemowląt - ważny błonnik

Przyczyną zaparć u niemowląt może być również zbyt mała ilość błonnika w diecie. Warto włączyć, więc więcej produktów, które są jego dobrym źródłem. Pamiętaj jednak, że podczas podawania pokarmów wysokobłonnikowych, należy zwiększyć również ilość płynów.
Błonnik można znaleźć w wielu pokarmach takich, jak:

warzywa – np. marchewka, buraki, dynia, brokuły;
owoce – banan, jabłko, gruszka, suszone śliwki i morele;
produkty pełnoziarniste – kasza gryczana, jęczmienna i jaglana, płatki owsiane i żytnie oraz ryż brązowy.

Na początku podawaj maluszkowi zmiksowane gotowane warzywa i owoce oraz kaszki i kleiki bezglutenowe. Następnie stopniowo wprowadzaj produkty z glutenem, pełne kasze oraz surowe warzywa i owoce. Po 4. miesiącu życia możesz skorzystać także z gotowych produktów HiPP , wykorzystując np.:

Pierwszą marchewkę BIO (po 4. miesiącu),
Pierwsze jabłko BIO (po 4. miesiącu),
Potrawkę z ziemniaczkami i królikiem (po 5. miesiącu),
Kaszkę 5 zbóż BIO (po 5. miesiącu),
Kaszkę owsianą BIO 100% (po 4. miesiącu).

Warto jednak podkreślić, że zbyt duża ilość błonnika może przynieść odwrotny skutek w postaci zaparć. Przyjmuje się, że dziecko od roku do 3 lat powinno spożywać od 10 do 19 mg błonnika na dobę. Aby zapewnić maluszkowi odpowiednią ilość błonnika, wystarczy jednak zbilansowana dieta zgodna ze schematem rozszerzania diety niemowląt po 4. miesiącu życia.