Każdy organizm w drodze ewolucji wykształcił sobie mechanizmy radzenia sobie z niesprzyjającymi warunkami środowiskowymi. Pomimo tego, że w przypadku ludzi mechanizmy adaptacyjne są średnio wykształcone w porównaniu z innymi organizmami to są wystarczające, aby przezwyciężyć różnego rodzaju niewygody. Dzisiaj przyjrzymy się jak nasze ciało potrafi bronić się przed wysoką temperaturą i po co się pocimy. Dla niektórych proces ten jest niezwykle uciążliwy i nieprzyjemny. Warto zapoznać się z zabiegami i metodami pozwalającymi na złagodzenie nieprzyjemnych objawów nadmiernej potliwości. 

Gdy wszystko jest w porzÄ…dku
CiepÅ‚o powstajÄ…ce w organizmie np. przy ćwiczeniach fizycznych, ale również patologiczne podwyższanie temperatury w przebiegu procesów chorobowych, jak i dostarczane z zewnÄ…trz w trakcie upalnego lata, musi być zÅ‚agodzone mechanizmami obronnymi naszego organizmu. Jednym z mechanizmów jest wydzielanie potu i dotyczy on każdego z nas. Proces pocenia siÄ™ jest naturalnym odruchem organizmu odpowiedzialnym za utrzymanie prawidÅ‚owej temperatury ciaÅ‚a oraz wydalanie zbÄ™dnych produktów przemiany materii. Nadmierne pocenie siÄ™ to dolegliwość. Proces polegajÄ…cy na nadprodukcji potu przez gruczoÅ‚y w wyniku silnej reakcji na minimalny bodziec różnego typu. Takimi bodźcami mogÄ… być na przykÅ‚ad stres, strach, zmÄ™czenie, wysiÅ‚ek fizyczny, ostre przyprawy, wysoka temperatura, choroba, alergia. Wtedy gruczoÅ‚y potowe wydzielajÄ… pÅ‚yn, skÅ‚adajÄ…cego siÄ™ gÅ‚ównie z wody i niewielkiej iloÅ›ci innych zwiÄ…zków, w tym soli nieorganicznych, w szczególnoÅ›ci chlorków czy kwasu moczowego.
Gdy nie wszystko jest w porzÄ…dku

Intensywność tego procesu podlega dziaÅ‚aniu oÅ›rodka termoregulacji, jednak zależy również od wielu czynników hormonalnych, warunków klimatycznych, towarzyszÄ…cych schorzeÅ„, a nawet zażywanych leków czy pokarmów. Pocenie siÄ™ dotyczy caÅ‚ej powierzchni naszego ciaÅ‚a, jednak w pewnych obszarach takich jak pachy, dÅ‚onie czy stopy gruczoÅ‚y potowe sÄ… liczniej rozmieszczone i to wÅ‚aÅ›nie te miejsca najczęściej obejmuje problem nadmiernej potliwoÅ›ci. Zdarza siÄ™, że niektóre osoby nadmiernie zaczynajÄ… siÄ™ pocić pod wpÅ‚ywem wyżej wymienionych bodźców. Można zauważyć, że dla jednej osoby temperatura 30 stopni Celsjusza bÄ™dzie idealna, podczas gdy inna osoba bÄ™dzie zlana potem. W innym przypadku na widok pajÄ…ka jeden jest niewzruszony, a arachnofob zastygnie w bezruchu i sparaliżuje go strach uprzednio zlewajÄ…c dÅ‚onie i stopy potem.
Podstawowe zasady

Zanim siÄ™gniemy po bardziej drastyczne Å›rodki, powinniÅ›my zacząć od stosowania siÄ™ do kilku podstawowych zasad. PierwszÄ… z nich jest rygorystyczne przestrzeganie higieny, ze szczególnym uwzglÄ™dnieniem miejsc o nadmiernej potliwoÅ›ci. Należy pamiÄ™tać, że przykry zapach jest wynikiem dziaÅ‚ania bakterii bytujÄ…cych w obszarach wydzielania potu, dlatego tak duże znaczenie ma samodyscyplina. Dodatkowo wymagania dotyczÄ…ce ubioru obejmujÄ… czÄ™stÄ… zmianÄ™ bielizny oraz skarpet, a także wybieranie ubraÅ„ z naturalnych, przewiewnych materiaÅ‚ów. Jest kilka sposobów, aby poradzić sobie z nadmiernÄ… potliwoÅ›ciÄ….

Przestaw swój wewnÄ™trzny termometr

Zdarza siÄ™, że po egzotycznej podróży, gdzie temperatury siÄ™gaÅ‚y bardzo wysokich wartoÅ›ci, po powrocie do kraju czuliÅ›my wrÄ™cz zimno, pomimo tego, że na zewnÄ…trz w ocenie innych byÅ‚o wciąż gorÄ…co. To naturalne, że nasz organizm przyzwyczaja siÄ™ do panujÄ…cych warunków. Pierwsze dni bywajÄ… trudne, ale da siÄ™ to przetrzymać. JeÅ›li odpoczywamy w wyższej temperaturze, niż mamy na co dzieÅ„, powrót do obszarów chÅ‚odniejszych dziaÅ‚a jak remedium na wszelkie upaÅ‚y. Niestety nie trwa to zbyt dÅ‚ugo i jest to kilkudniowe odczucie. Może jednak pomóc w walce z upaÅ‚em. Z drugiej strony kilkudniowy wyjazd w tereny chÅ‚odniejsze spowoduje, że odczujemy chwilowÄ… ulgÄ™ od chÅ‚odu, ale powrót w miejsca gorÄ™tsze to istny koszmar.

Wyklucz, niektóre pokarmy

Czy zauważyÅ‚eÅ›, że jeÅ›li zjesz coÅ› ostrego to jesteÅ› zlany potem? Kapsaicyna i piperyna zawarte w ostrych potrawach powodujÄ… miejscowe rozszerzenie naczyÅ„ krwionoÅ›nych co powoduje lokalnie wzrost przepÅ‚ywu krwi i podnosi temperaturÄ™ ciaÅ‚a. Z faktu, że substancje te dziaÅ‚ajÄ… najpierw miejscowo, a potem ogólnie bÄ™dziemy odczuwali to poprzez pocenie siÄ™ obszarów twarzy i gÅ‚owy (szczególnie dużo gruczoÅ‚ów potowych zlokalizowanych jest na czole i pod oczami), a potem ciepÅ‚o rozleje siÄ™ po caÅ‚ym ciele. Ostre curry, pieprz, papryka chili, sos tabasco, kurkuma czy nawet gorczyca i imbir sÄ… tymi, które powinno siÄ™ omijać w przypadku nadmiernej potliwoÅ›ci. Należy również zwrócić uwagÄ™ na skÅ‚adniki diety nasilajÄ…ce wydzielanie potu, tj. wysokokaloryczne potrawy (w tym sÅ‚odycze), mocnÄ… kawÄ™ czy herbatÄ™ (kofeina dziaÅ‚a podobnie dodatkowo przyspieszajÄ…c akcjÄ™ serca) oraz alkohol.

Dużo pij

Z wydalanym potem, tracimy ważnÄ… w naszym ciele wodÄ™. Woda ta musi być uzupeÅ‚niana. Dlatego też przez to pobudzany jest oÅ›rodek pragnienia. Trzeba wyczuć taki punkt, w którym czujemy siÄ™ odpowiednio nawodnieni. SpecjaliÅ›ci twierdzÄ…, że nie ma ograniczeÅ„ i powinniÅ›my dużo pić. Ważne jest jednak to, że im wiÄ™cej bÄ™dziemy pić, tym wiÄ™cej wody bÄ™dzie też uwalniane w postaci potu i oczywiÅ›cie też moczu. WiÄ™c poza tym, że bÄ™dziemy bardziej spoceni, to bÄ™dziemy jeszcze gonieni potrzebÄ… do toalety co chwilÄ™. PowinniÅ›my pić wodÄ™ maÅ‚ymi Å‚ykami w regularnych odstÄ™pach czasu. Dodatkowo woda z lodem, lub same lody dajÄ… chwilÄ™ ochÅ‚ody, ale nasze ciaÅ‚o musi przeznaczyć energiÄ™ na ogrzanie tej wody. Tracimy energiÄ™, wiÄ™c czujemy siÄ™ zmÄ™czeni. Z tego wzglÄ™du, lodowata woda nie jest najlepszym pomysÅ‚em w upaÅ‚y. Należy jednak regularnie i odpowiednio siÄ™ nawadniać.

Antyperspiranty

Blokery potu, fachowo nazywane antyperspirantami, sÄ… dla wielu ludzi preparatami pierwszej potrzeby w okresie letnich upaÅ‚ów. Ich gÅ‚ównym zadaniem jest zmniejszanie wydzielania potu z miejsc, w których je zastosujemy. Podstawowe dziaÅ‚anie antyperspirantów opiera siÄ™ na zawartoÅ›ci soli glinu lub kompleksów glinowo-cyrkonowych, które w poÅ‚Ä…czeniu z elektrolitami znajdujÄ…cymi siÄ™ w pocie formujÄ… warstwÄ™ żelu i zamykajÄ… gruczoÅ‚y potowe. DziÄ™ki temu wydzielanie potu jest widocznie zmniejszone, a nawet miejscowo zatrzymane. DostÄ™pne na rynku preparaty w postaci dezodorantów, żeli, kremów czy pÅ‚ynów różniÄ… siÄ™ stężeniem zawartych zwiÄ…zków przez co mogÄ… mieć odmiennÄ… czÄ™stotliwość stosowania i w zwiÄ…zku z tym również skuteczność. Dodatkowo należy pamiÄ™tać, że produkty te bÄ™dÄ… dziaÅ‚aÅ‚y inaczej u każdej osoby. Nie wolno zatem codziennie smarować siÄ™ od stóp do gÅ‚ów antyperspirantem, choć znane sÄ… takie przypadki. Osoby, które tak robiÄ… po pierwsze narażajÄ… siÄ™ na zaczopowanie ujść gruczoÅ‚ów potowych co może siÄ™ wiÄ…zać z uszkodzeniem ich funkcji. Dodatkowo czÄ™sto sÄ… to preparaty fotouczulajÄ…ce, dlatego stosowane sÄ… jedynie miejscowo.

Stosowanie jednoczeÅ›nie kilku antyperspirantów może przynieść wiÄ™cej szkody niż pożytku. Należy wybrać jeden – najlepszy dla naszych potrzeb. Warto skorzystać z szerokiej oferty aptecznej, np.: https://www.doz.pl/apteka/k4370-Dezodoranty. W przypadku dużego problemu, z którym nie potrafimy sobie poradzić, dobrze jest odwiedzić lekarza lub farmaceutÄ™ i poprosić o pomoc w doborze odpowiedniego specyfiku.

Czy należy bać siÄ™ antyperspirantów

Warto wspomnieć również o obawach konsumentów wywoÅ‚anych zawartoÅ›ciÄ… glinu i cyrkonu w antyperspirantach. U osób zdrowych zwiÄ…zki te podrażniajÄ… skórÄ™ jedynie sporadycznie. Reakcje alergiczne pojawiajÄ… siÄ™ na przykÅ‚ad u ludzi majÄ…cych staÅ‚y kontakt z metalami ciężkimi – należą do nich najczęściej pracownicy przemysÅ‚u hutniczego. W przypadku skórnej alergii kontaktowej preparat, który stosujemy powinien być natychmiast odstawiony. Należy zaprzestać jego używania i chronić uczulone miejsce przed dalszymi podrażnieniami. JeÅ›li objawy siÄ™ utrzymujÄ… dÅ‚użej powinniÅ›my skontaktować siÄ™ z lekarzem.

Zioła

KiedyÅ› stosowano garbniki roÅ›linne, takie jak tanina, które ograniczaÅ‚y pocenie dziÄ™ki zwężaniu ujść gruczoÅ‚ów potowych. Jak w wielu przypadkach, tak i w tym to wÅ‚aÅ›nie zioÅ‚a mogÄ… okazać siÄ™ zbawienne. Stosowane zewnÄ™trznie napary z rumianku, kory dÄ™bu lub szaÅ‚wii w obrÄ™bie pach, dÅ‚oni czy stóp pomogÄ… znormalizować pracÄ™ gruczoÅ‚ów potowych. Oprócz tego można siÄ™gnąć po melisÄ™ czy miÄ™tÄ™ pieprzowÄ…, których uspokajajÄ…ce dziaÅ‚anie może obniżyć napiÄ™cie nerwowe i przez to również wydzielanie potu.

Choroba objawem pocenia siÄ™

Nie tylko temperatura decyduje o iloÅ›ci wydalanego przez nasz organizm potu. Zdarzyć siÄ™ może, że mamy do czynienia z nadmiernÄ… potliwoÅ›ciÄ… wtórnÄ…. Jest ona wynikiem toczÄ…cego siÄ™ w organizmie stanu chorobowego. Jednostki chorobowe takie jak hipermetabolizm, cukrzyca, gruźlica, otyÅ‚ość, zawaÅ‚, nadczynność tarczycy, miejscowe zapalenia, czy chociażby ból, a nawet w niektórych przypadkach choroba nowotworowa mogÄ… manifestować siÄ™ poprzez nadmiernÄ… potliwość. Nie wolno dać siÄ™ zwariować i u zdrowego czÅ‚owieka upatrywać najgorszych chorób. JeÅ›li w naszym organizmie dzieje siÄ™ coÅ› co może niepokoić, warto sprawdzić to i zweryfikować objawy z lekarzem.

Zwykłe domowe sposoby, nie zrobią nam krzywdy. Dieta wykluczeniowa i utrzymanie regularnej i odpowiedniej higieny pomoże nam na pewno obniżyć ilość wydzielanego potu oraz zmniejszyć nieprzyjemne objawy tego problemu.


Najczęściej zadawane pytania



Podobne artykuły:


Wersja do druku