Fakty i mity na temat witaminy C Niedobory witaminy C są rzadkością

Witamina C jest związkiem rozpuszczalnym w wodzie, niezbędnym dla prawidłowego wzrostu, rozwoju i funkcjonowania naszego organizmu. Uczestniczy między innymi w procesach syntezy kolagenu, gojeniu ran, absorpcji żelaza, utrzymaniu zdrowych kości i zębów, a także regulacji funkcji układu immunologicznego [1]. Co do roli witaminy C w organizmie i konieczności dbania o jej obecność w naszej diecie nie ma wątpliwości. Za względu na jej powszechne stosowanie powstało wiele nieprawdziwych informacji na jej temat. Poniżej przedstawiamy najczęstsze fakty i mity na temat witaminy C wraz z ich naukowym rozszyfrowaniem.

Tylko kupowanie specjalnej lewoskrętnej witaminy C ma sens – MIT

Przede wszystkim połączenie „lewoskrętna witamina C” jest określeniem błędnym. Pod nazwą witamina C zawsze znajduje się kwas L-askorbinowy, który skręca płaszczyznę światła spolaryzowanego w prawą stronę. To właśnie kwas L-askorbinowy oprócz działania przeciwutleniającego charakteryzuje się również aktywnością biologiczną. Kwas D -askorbinowy tak jak jego izomer jest przeciwutleniaczem, ale w przeciwieństwie do L-izomeru nie odgrywa w naszym organizmie żadnych biologicznych funkcji – nie jest więc witaminą. Dlatego, gdy wybieramy się do apteki wystarczy, że poprosimy o witaminę C. Pod tą nazwą producenci muszą sprzedawać kwas L-askorbinowy, a więc związek przynoszący szereg korzyści dla naszego organizmu [2].

Niedobory witaminy C są rzadkością – FAKT

O ile dbamy, aby w naszym jadłospisie nie brakowało owoców oraz warzyw, nie powinniśmy obawiać się niedoborów. W obecnych czasach poważne braki tego związku powodujące krwawienie dziąseł, opuchnięcie stawów, szorstkość skóry czy powstawanie siniaków są rzadkością. Dzienne zapotrzebowanie osoby dorosłej na kwas L-askorbinowy wynosi 75-90 mg, choć obecnie uważa się, że dawka 100-200 mg pozwala lepiej sprostać potrzebom naszego organizmu [2]. Biorąc pod uwagę zawartości witaminy C w różnych produktach, dzienne zapotrzebowanie zaspokajamy z nadwyżką pijąc kubek soku pomarańczowego, jedząc kubek truskawek, czy jedząc poranną owsiankę z dodatkiem różnych owoców np. kiwi. Musimy jednak pamiętać, że w pewnych przypadkach nasze zapotrzebowanie na witaminę C wzrasta. Należą do nich stres, infekcja bakteryjna lub wirusowa, spożywanie alkoholu, choroby jelit czy sezon na przeziębienie. W takich wypadkach oprócz dostarczania witaminy C wraz ze zbilansowaną dietą warto wspomóc się suplementami zawierającymi samą witaminę C w dużych dawkach lub preparatami wzmacniającymi odporność z jej dodatkiem [3]. Przykładem takiego preparatu jest Witamina C Forte 100.

Witaminy C nie można przedawkować – MIT

Nasz organizm nie potrafi magazynować witaminy C, dlatego jej nadmiary usuwane są przez nerki wraz z moczem. Nie oznacza to jednak, że możemy przyjmować nieograniczone ilości tego związku bez negatywnego wpływu na nasze zdrowie. Poziom witaminy C, tolerowany przez organizm, to 2 gramy dziennie dla osoby dorosłej. Taką maksymalną dawkę możemy przyjąć wraz z dietą i suplementami, bez jednoczesnej szkody dla zdrowia. Osoby, które dostarczają organizmowi większe ilości kwasu L-askorbinowego borykają się z wzdęciami, zaburzeniami trawienia, biegunkami, nudnościami, bólami głowy, bezsennością i kamieniami nerkowymi [2]. Dlatego sięgając po witaminę C warto mieć na uwadze słowa XVI wiecznego niemieckiego lekarza Paracelsusa, że „wszystko jest trucizną i nic nie jest trucizną, bo tylko dawka czyni truciznę”.

Witamina C zwalczy przeziębienie – MIT

W tym miejscu warto przypomnieć, że witamina C nie jest lekiem, a jedynie witaminą. Jest więc niezbędna naszemu organizmowi do funkcjonowania, ale sama w sobie nie ma właściwości leczniczych. Badania pokazują, że nawet regularne przyjmowanie tego związku nie zapobiegnie rozwojowi przeziębienia, choć skróci czas jego trwania i złagodzi towarzyszące mu objawy [4,5]. Pomocne w zwalczaniu infekcji jest jednoczesne przyjmowanie witaminy C oraz cynku. Badania wskazują, że rozpoczęcie suplementacji tych związków na początku infekcji przyspieszy walkę z intruzem i zapobiegnie rozwojowi poważniejszych objawów choroby [6].

Compounds I of M (US) P on DA and R. Vitamin C. National Academies Press (US); 2000 [cytowane 21 sierpień 2018]; Pobrano z: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK225480/
Naidu KA. Vitamin C in human health and disease is still a mystery? An overview. T. 2, Nutrition Journal. 2003. s. 1–10.
Bendich A, Langseth L. The health effects of vitamin C supplementation: a review. J Am Coll Nutr [Internet]. 1995;14(2):124–36. Pobrano z: https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/07315724.1995.10718484
Hemilä H, Chalker E. Vitamin C for preventing and treating the common cold. Cochrane database Syst Rev. 2013;1:CD000980.
Carr AC, Vissers MCM. Synthetic or food-derived vitamin C-Are they equally bioavailable? T. 5, Nutrients. 2013. s. 4284–304.
Maggini S, Beveridge S, Suter M. A combination of high-dose vitamin C plus zinc for the common cold. J Int Med Res. 2012;40(1):28–42.